Τρίτη, Σεπτεμβρίου 25, 2018
Στην τελευταία δημοσίευση για το θέμα, στις 16 Ιουλίου του 2016(*), για μια ακόμη φορά επισημάναμε την ανάγκη για ένα άλλο μοντέλο διαχείρισης της Κοιλάδας. Δυστυχώς οι θέσεις μας δεν φαίνεται να εισακούονται από τους αρμόδιους
Διαβάσαμε λοιπόν πρόσφατα στον τοπικό τύπο ότι καταγράφεται αύξηση στα έσοδα του Δήμου από την Κοιλάδα των Πεταλούδων, την οποία από την αρχή της τουριστικής περιόδου μέχρι και 23/8/2018 είχαν επισκεφθεί περίπου 240.000 επισκέπτες με τα έσοδα να αναμένονται φέτος να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν το 1,5 εκατομμύριο ευρώ (Εφημερίδα “Δημοκρατική” 23/08/2018).
Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε την προκήρυξη του πρώτου υποέργου από τα δύο του έργου «Δράσεις για την προστασία και διατήρηση του οικοσυστήματος της Κοιλάδας των Πεταλούδων Ρόδου» που σκοπό έχουν την προστασία της Κοιλάδας με μια σειρά έργων. Το δεύτερο υποέργο που θα ακολουθήσει φιλοδοξεί να φυτευτούν ενδημικά δέντρα, κυρίως ζητιές, εντός της Κοιλάδας.
Το συνολικό κόστος του έργου είναι €605.906 και ο κωδικός της πράξης που εγκρίθηκε στις 27 Μαρτίου 2018 από το Δημοτικό Συμβούλιο είναι ΟΠΣ 5008133.
Μπορούν όμως αυτά τα έργα να είναι αποδοτικά και να προστατεύσουν τον βιότοπο όταν η καθημερινή λειτουργία στην ουσία υποβαθμίζει και απειλεί αυτόν και το ευρύτερο οικοσύστημα;
Για παράδειγμα πώς θα επιζήσουν τα νεαρά δέντρα που θα φυτευτού αν δεν απομακρυνθούν τα κατσίκια; Ή πώς θα επιβιώσει το ίδιο το έντομο όταν δεν υπάρχει επαρκής φύλαξη εντός της Κοιλάδας αφού ξέρουμε ότι ο θόρυβος είναι η πρωταρχική απειλή για το έντομο Panaxia Quantripunctaria;
Για μια ακόμη μια φορά λοιπόν επιχειρούμε να εστιάσουμε στα προβλήματα μήπως και ιδρώσει το αυτί κάποιου υπευθύνου, πράγμα μάλλον δύσκολο.
Υπεύθυνοι στην Κοιλάδα
Εδώ υπάρχει ένα φανερό έλλειμμα καθώς ο αιρετός δημοτικός σύμβουλος που είναι υπεύθυνος για την Κοιλάδα θα πρέπει να μας ενημερώσει πόσες φορές έχει επισκεφτεί την Κοιλάδα φέτος και τι πρωτοβουλίες έχει αναλάβει. Από την άλλη πλευρά, ο καθημερινός υπεύθυνος δεν έχει καμία αρμοδιότητα που να προκύπτει από ένα θεσμικό ρόλο και βέβαια βρίσκεται εκεί μόλις λίγες ώρες την ημέρα και η μοναδική του ασχολία είναι τα εισιτήρια και οι εισπράξεις. Φυσικά υπάρχουν και διάφοροι άλλοι υπεύθυνοι, ανάμεσά τους και ο αντιδήμαρχος Οικονομικών, με αποτέλεσμα τελικά να μην είναι κανένας πραγματικά υπεύθυνος.
Διακίνηση εισιτηρίων
Από πέρσι τον Αύγουστο έχουν τοποθετηθεί αυτόματοι πωλητές εισιτηρίων, οι οποίοι όμως δεν χρησιμοποιούνται από τους επισκέπτες και τις περισσότερες ώρες δεν λειτουργούν καθόλου. Να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη για πληρωμή με κάρτα, ούτε στους αυτόματους πωλητές ούτε στα ταμεία. Όσοι επισκέπτες δεν έχουν μετρητά, αναγκάζονται να πάνε στο κοντινότερο ΑΤΜ που είναι επτά περίπου χιλιόμετρα μακριά (στην ξενοδοχειακή περιοχή Θεολόγου) για να κάνουν ανάληψη μετρητών.
Κατσίκια
Τα κατσίκια αποτελούν τον πρωταρχικό κίνδυνο για το οικοσύστημα της Κοιλάδας για πολλούς λόγους που έχουν αναλυθεί χιλιάδες φορές. Ο Δήμος Ρόδου αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να τα απομακρύνει από την ευρύτερη περιοχή κυρίως γιατί δεν αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη να στραφεί εναντίον των ιδιοκτητών τους και περιορίζεται στο να συλλαμβάνει μερικά από αυτά και μερικές φορές να τα επιστρέφει κιόλας!!
Φύλαξη – Ασφάλεια –Ενημέρωση
Η φύλαξη στην Κοιλάδα είναι για ακόμη μια χρονιά πλημμελής. Οι υπάλληλοι της εταιρείας ασφαλείας (security) που προσλήφθηκαν (με τι κριτήρια και από ποιον άραγε;) για αυτό το σκοπό είναι άνθρωποι που δεν έχουν καμία εκπαίδευση και τελικά κατέληξαν στα ταμεία και στο περίπτερο πληροφοριών και μόνο ένας υπάρχει για φύλαξη και αυτός συγκεκριμένες ώρες και μέρες. Μέσα στην Κοιλάδα η κατάσταση δεν ελέγχεται φυσικά μόνο από ένα άτομο όταν μπορεί να υπάρχουν και πάνω από 3.500 επισκέπτες την ημέρα όταν και η σήμανση, ώστε οι επισκέπτες να μην ενοχλούν τα έντομα, είναι ελλιπής.
Ως αποτέλεσμα καθημερινά υπάρχουν παράπονα από ευαισθητοποιημένους επισκέπτες που διαμαρτύρονται για την κατάσταση που επικρατεί μέσα στην Κοιλάδα, όπου στα σημεία που υπάρχουν πολλές πεταλούδες, ενοχλούνται για να πετάξουν και να ληφθούν οι ανάλογες φωτογραφίες.
Φυσικά δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο για περίπτωση έκτακτης ανάγκης και την πυρασφάλεια την χειρίζεται ένα άτομο με φιλότιμες προσπάθειες, το οποίο όμως εργάζεται και στην καθαριότητα και φυσικά αν απουσιάζει, δεν υπάρχει δεύτερος να χειριστεί το σύστημα πυρασφάλειας. Η είσοδος των επισκεπτών μέσα από τουρνικέ κάνει την κατάσταση πιο επικίνδυνη αφού η μοναδική διέξοδος κινδύνου είναι μια στενή ξύλινη πόρτα.
Η ενημέρωση των επισκεπτών κάθε άλλο από καλή είναι αφού τα άτομα που υποτίθεται ότι κάνουν αυτή τη δουλειά δεν έχουν καλή γνώση ξένων γλωσσών. Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι εκεί δεν φοράνε κάποια στολή ή κάποιο διακριτικό ώστε να μπορούν να αναγνωρίζονται από τους επισκέπτες.
Αντίθετα πολύ καλά πάει η άγρα πελατών από επιτήδειους που μοιράζουν φυλλάδια ακόμα και για ψαροταβέρνες στην Αρχαία Κάμειρο.
Ανησυχία εξάλλου προκαλεί η από 4/7/2018 αναφορά του δασοφύλακα (ΑΠ εισερ. Δ/νσης Δασών 39449) που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι λόγω των ξερών και επικίνδυνων δέντρων υπάρχει επικινδυνότητα στο επισκέψιμο μέρος της Κοιλάδας και ζητάει τη λήψη διοικητικών μέτρων για να αποσοβηθεί ο κίνδυνος πιθανού ατυχήματος.
Καθαριότητα – Ανακύκλωση– Στάθμευση
Η καθαριότητα στην Κοιλάδα είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο αλλά υπάρχει κάλυψη μέχρι τις 2.00 μμ οπότε και οι υπάλληλοι σχολάνε. Μετά από εκείνη την ώρα δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη ούτε για καθαριότητα ούτε για φύλαξη. Για ανακύκλωση των χιλιάδων συσκευασιών από τους επισκέπτες ούτε λόγος βέβαια.
Η στάθμευση των οχημάτων είναι προβληματική καθώς τις ώρες αιχμής πολλά οχήματα σταθμεύουν στον κεντρικό δρόμο και αν υπάρξει επείγουσα κατάσταση (πχ πυρκαγιά) θα είναι δύσκολο να διέλθει κάποιο μεγάλο όχημα όπως πυροσβεστικό. Επίσης επειδή δεν υπάρχει υπάλληλος για τη στάθμευση στο κεντρικό parking και καθόλου σήμανση, τα οχήματα παρκάρουν ανάποδα, δηλαδή «βλέποντας» το λόφο, οπότε σε περίπτωση πυρκαγιάς θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατον, να διαφύγουν. Η κατάσταση θα είναι πιο τραγική καθώς ο κεντρικός δρόμος έχει οχήματα σταθμευμένα και στις δύο πλευρές και μάλιστα με μέτωπο προς την Κοιλάδα. Ευνόητο είναι ότι τα τουριστικά λεωφορεία πολλές φορές δεν μπορούν να διέλθουν.
Φαίνεται και από τις φωτογραφίες που δημοσιεύουμε η ανάγκη να δημιουργηθεί ένας ακόμη χώρος στάθμευσης ώστε να αποσυμφορηθεί η κατάσταση και φυσικά να τοποθετηθεί σήμανση και μερικές ώρες την ημέρα να υπάρχει ένας αρμόδιος υπάλληλος.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Το Μουσείο θα ήταν προτιμότερο να μην είναι ανοικτό αφού δεν έχει και πολλά να προσφέρει στον επισκέπτη. Τα σχέδια για την αναβάθμισή του είναι στα συρτάρια και απλώς υπάρχει για να υπάρχει.
Συμπερασματικά
Ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος εκτιμάει πως η Κοιλάδα των Πεταλούδων είναι ένα σπάνιο οικοτουριστικό αξιοθέατο και αξίζει τη συστηματική και ολοκληρωμένη προστασία από το Δήμο Ρόδου που πλέον είναι ο κύριος του τουριστικού ακινήτου. Δυστυχώς η αποστολή αυτή τα τελευταία δεκατρία χρόνια κυρίως δεν έχει την αντιμετώπιση που θα έπρεπε να είχε, ούτε στην καθημερινή του λειτουργία του βιοτόπου ούτε στις ουσιαστικές επεμβάσεις που πρέπει να γίνουν ώστε να συνεχίσει να αποτελεί έναν πόλο έλξης για εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
Η αειφορία που περιγράφεται στα τεχνικά δελτία του Δήμου Ρόδου που διεκδίκησε και πέτυχε την ένταξή του στο συγκεκριμένο πρόγραμμα που αναφέρουμε στην αρχή, δεν μπορεί να είναι κενό γράμμα και η Κοιλάδα δεν μπορεί να είναι τόπος πειραματισμών διαφόρων άσχετων με το αντικείμενο ανθρώπων που δεν έχουν ούτε τη γνώση ούτε την ευαισθησία για να διαφυλάξουν τον οικότοπο.
Από την άλλη πλευρά, ο Δήμος Ρόδου γεμίζει τα ταμεία του με εκατομμύρια ευρώ αλλά δυστυχώς δεν είναι σε θέση να φροντίσει την Κοιλάδα. Ξέρουμε πως οι αναφορές μας ενοχλούν αλλά δεν θα σταματήσουμε να τις κάνουμε αν δεν δούμε συγκεκριμένες ενέργειες για την πραγματικά αειφορική διαχείριση της Κοιλάδας.
Το ΔΣ του Συλλόγου
Sep 25, 2018
___________________
(*) Ο Δήμος δεν μπορεί πλέον να προστατεύσει την Κοιλάδα των Πεταλούδων
Ιουλίου 16, 2016
Απαιτείται πλέον ένα νέο μοντέλο διαχείρισης του βιότοπου καθώς ο Δήμος Ρόδου δε μπορεί ή δε θέλει να προστατεύσει την Κοιλάδα των Πεταλούδων.
Έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές με το θέμα της Κοιλάδας των Πεταλούδων. Κι όχι μόνο εμείς αλλά και άλλοι φορείς και πολίτες καθώς ακόμα και η δικαιοσύνη. Αφορμή για να γράψουμε για ακόμα μια φορά είναι τα τελευταία δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο για προκαταρκτική ανάκριση για την περίοδο του 2011 (!!!) καθώς και η επιστολή συμπολίτη μας. Το τελευταίο λοιπόν χρονικό διάστημα η αγωνία για το μέλλον της Κοιλάδας ξεχειλίζει καθώς διαπιστώνεται ότι είναι θέμα χρόνου να απολέσουμε τον πολύτιμο αυτό πόρο. Μαζί με την αγωνία ξεχειλίζει όμως και η οργή για τον τρόπο διαχείρισής του από τις τοπικές αρχές και περισσότερο από το Δήμο Ρόδου.Να θυμίσουμε για μια ακόμα φορά τα βασικά ζητήματα που έπρεπε εδώ και χρόνια να έχουν επιλυθεί και τα οποία απειλούν την ίδια την ύπαρξη του βιότοπου και ίσως και του εντόμου Panaxia Quantripunctaria δηλαδή της Πεταλούδας της Ρόδου.
ΚΑΤΣΙΚΙΑ
Τα κατσίκια στην ευρύτερη περιοχή αλλά κυρίως αυτά που βρίσκονται μέσα στην Κοιλάδα είναι η κυριότερη αιτία καταστροφής του βιοτόπου. Από την μια πλευρά κατατρώγουν τη νεαρή βλάστηση, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε σε φωτογραφία, και από την άλλη καταπατούν και υποσκάπτουν τα πρανή της Κοιλάδας η ευστάθεια των οποίων είναι βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της χλωρίδας και ολόκληρου του βιοτόπου. Τα κατσίκια όμως έχουν αφεντικά με τα οποία κανένας δε θέλει να έρθει σε σύγκρουση. Για ποιο λόγο άραγε; Οι ασύδοτοι αυτοί άνθρωποι είναι ένας-δυο και όμως καταφέρνουν να επιβιώνουν παράνομα και κόντρα σε κάθε απαγόρευση.
Εδώ τεράστιες είναι και οι ευθύνες της Περιφέρειας και ειδικά της επιτροπής σταυλισμού η οποία με βάση το Ν. 4056(ΦΕΚ 52Α/12-3-2012) είναι αρμόδια για τον έλεγχο, τη διενέργεια αυτοψίας και την παροχή γνώμης για κάθε θέμα κτηνοτροφικής εγκατάστασης καθώς και για την επιβολή διοικητικών κυρώσεων.
Οι κάθε είδους εγκαταστάσεις στην περιοχή Πεταλούδων α) δεν είναι αδειοδοτημένες, β) είναι κατεξοχήν σε περιοχές που σύμφωνα με το νόμο δεν μπορούν να αδειοδοτηθούν, γ) είναι σε περιοχή που δεν έχει οριστεί ως βοσκότοπος από το Δήμο εδώ και περίπου δεκαπέντε χρόνια, δ) είναι εντός περιοχής NATURA 2000 (GR4210006), ε) βρίσκονται σε περιοχή όπου σύμφωνα με το Γενικό
Πολεοδομικό Σχέδιο του τέως Δήμου Πεταλούδων (ΦΕΚ 413ΑΠΠΘ/18-09-2008) απαγορεύεται η βοσκή και στ) όπως αναφέρει το ΑΠ 33638/26-05-2014 έγγραφο της Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου, προκύπτει βόσκηση αδέσποτων και ανεπιτήρητων ζώων χωρίς ενώτια που προκαλούν εκτεταμένες ζημιές μετά από σχετικούς ελέγχους του Δασονομείου Ρόδου.
Εάν από τα παραπάνω δεν προκύπτουν ικανοί λόγοι για να απομακρυνθούν ΣΗΜΕΡΑ οι «κτηνοτρόφοι» από την περιοχή, πραγματικά δε γνωρίζουμε αν ζούμε σε πολιτεία με νόμους, κανόνες και θεσμούς.
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΧΛΩΡΙΔΑΣ – ΝΕΕΣ ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ
Λόγω λοιπόν των κατσικιών είναι δύσκολο να αναπτυχθούν νέα φυτά μέσα στην Κοιλάδα και κυρίως οι αυτοφυείς και χαρακτηριστικές σε αυτή ζητιές (υγράμβαρη – liquidambar orientalis), πλατάνια και άλλα αυτοφυή φυτά. Από την άλλη πλευρά δεν γίνονται καθόλου προσπάθειες να φυτευτούν νέα δέντρα έστω και προστατευμένα στην αρχή και το φυτώριο που είχε δημιουργηθεί κοντά στη Μονή της Καλόπετρας έχει εγκαταλειφθεί.
Δυστυχώς όμως τα παλιά δέντρα πεθαίνουν και δεν αναπληρώνονται (μόνο τις τελευταίες πέντε μέρες έπεσαν δύο). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαταράσσεται το μικροκλίμα στην Κοιλάδα, δηλαδή οι χαμηλές θερμοκρασίες και η υψηλή υγρασία, που είναι καθοριστικό για την επιβίωση του εντόμου. Ενώ πριν από μερικά χρόνια λοιπόν η Κοιλάδα ήταν μια περιοχή σκιερή και δροσερή λόγω της κάλυψης από τα ψηλά δέντρα, εδώ και αρκετό καιρό όπως βλέπετε και στις φωτογραφίες οι ακτίνες του ήλιου διαπερνούν την αραιή βλάστηση αυξάνοντας προφανώς και τη θερμοκρασία μέσα στην Κοιλάδα.
Σε όλα τα παραπάνω ήρθε να προστεθεί τα τελευταία χρόνια και το πρόβλημα της βαμβακίασης. Προκαλείται από το μελιτογόνο έντομο «Μαρσαλίνα» (Marchalina hellenica) που απομυζεί κυριολεκτικά τα πεύκα με αποτέλεσμα να τα ξεραίνει (βλ. Οικολογικά Ροδιακά, 14/12/2011). Απ’ ότι φαίνεται η φετινή ανομβρία επιδείνωσε την κατάσταση αφού τα δέντρα δεν ξεπλύθηκαν και προφανώς οι συγκεντρώσεις του εντόμου ήταν ακόμα μεγαλύτερες.
ΦΥΛΑΞΗ – ΚΛΕΙΔΩΜΑ ΚΟΙΛΑΔΑΣ
Μέσα στην Κοιλάδα φέτος δεν υπάρχει ούτε φύλαξη που είναι απαραίτητη ώστε να μην ενοχλούνται οι πεταλούδες. Είναι γνωστό ότι το συγκεκριμένο έντομο είναι νυκτόβιο και δεν πρέπει να ενοχλείται καθόλου την ημέρα ώστε να μπορέσει να κάνει το κύκλο της ζωής του και να αποθέσει τα αυγά του στο τέλος του καλοκαιριού. Πολλοί επισκέπτες δε γνωρίζουν το στοιχεία αυτό (ή δεν ενδιαφέρονται) και ενοχλούν τα έντομα αφού δεν υπάρχουν καθόλου φύλακες.
Από την άλλη πλευρά οι είσοδοι της Κοιλάδας δεν ασφαλίζονται με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ασφάλεια τη νύχτα και βέβαια να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος κάποιας παράνομης ενέργειας εντός της Κοιλάδας. Από την άλλη πλευρά οι κάμερες επιτήρησης έχουν πληρωθεί τρεις (3) φορές αλλά κάμερες αυτή τη στιγμή δεν λειτουργούν.
ΜΟΥΣΕΙΟ
Η κατάσταση στο Μουσείο είναι πραγματικά τραγική. Δεν υπάρχει ούτε ένας υπεύθυνος για να ξεναγήσει τους επισκέπτες ή να προσέχει το χώρο, τα εκθέματα δεν έχουν ανανεωθεί εδώ και χρόνια, αυτά που φθείρονται απλά αποσύρονται και το κυριότερο σημαντικά είδη της πανίδας του νησιού που θα έπρεπε να βρίσκονται στις προθήκες του μουσείου, όπως το ελάφι της Ρόδου, δεν υπάρχουν.
ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ
Η καθαριότητα σε γενικές γραμμές είναι σε καλό επίπεδο όμως λόγω του οικοτουριστικού χαρακτήρα της Κοιλάδας θα μπορούσαν να υπάρχουν κάδοι για ανακύκλωση πλαστικού και αλουμινίου αφού εκατοντάδες τέτοιες συσκευασίες απορρίπτονται καθημερινά από τους επισκέπτες. Μια τέτοια κίνηση θα έδειχνε και την ευαισθησία (!!) των υπευθύνων για το περιβάλλον γενικότερα.
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΥΣΗ;
Ο καθηγητής Ν. Μάργαρης είχε προβλέψει ότι σε λίγο θα έχουμε μόνο μεταλλικές πεταλούδες
Φαίνεται πλέον καθαρά ότι ο Δήμος Ρόδου δεν μπορεί ή δε θέλει να διαχειρισθεί σωστό το βιότοπο της Κοιλάδας. Δεν υπάρχει σχέδιο και δεν υπάρχουν και υπεύθυνοι άνθρωποι να το κάνουν. Άνθρωποι που να έχουν τη γνώση, την υπευθυνότητα και την ευαισθησία να καταστρώσουν ένα διαχειριστικό σχέδιο για την Κοιλάδα και να το εφαρμόσουν. Είναι λυπηρό που η τοπική αυτοδιοίκηση και οι δημοτικές αρχές αποτυγχάνουν οικτρά στο ρόλο τους αλλά δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια.
Η μοναδική πλέον λύση που φαίνεται να υπάρχει είναι να περάσει η διαχείριση και ο σχεδιασμός για την Κοιλάδα σε ένα άλλο όργανο. Το όργανο αυτό θα μπορούσε να είναι μια ολιγομελής διαχειριστική αρχή που θα αποφάσιζε το τι ακριβώς θα γίνει στην Κοιλάδα αφού τα έσοδα από αυτήν είναι ιδιαίτερα υψηλά (περίπου 1,3 εκατ. ευρώ ετησίως) και μέρος τους θα μπορούσε να επενδυθεί για να σωθεί ο βιότοπος. Ο χρόνος όμως εξαντλείται και οι ευθύνες όλων είναι τεράστιες.
oikologicarodiaka.wordpress.com
Ετικέτες: 
