Τραγούδια που μεταδίδουν με τη μουσική και τους στίχους τους τον παλμό εκείνων των ημερών και έχουν "βαφτιστεί" ως τραγούδια του Πολυτεχνείου.
17 Νοεμβρίου και για άλλη μία χρονιά θα ακούσουμε και θα σιγοψιθυρίσουμε πολυαγαπημένα αντιστασιακά τραγούδια του Θεοδωράκη, του Λοΐζου και του Ξαρχάκου, τραγούδια που μας έχουν συγκινήσει και έχουν ταυτιστεί με την επέτειο του Πολυτεχνείου.
Τραγούδια διαχρονικά που από τις πρώτες νότες τα αναγνωρίζουμε και έχουν “δεθεί” με την ατμόσφαιρα των αγώνων κατά της Χούντας και με την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973.
Πολλά είναι τα κομμάτια που ζωντανεύουν τις μνήμες με τον ρυθμό και τους στίχους τους. Στίχους "γροθιά στο στομάχι" που προκαλούν συγκίνηση. "Το Γελαστό Παιδί", "Το Ακορντεόν", "Ο Δρόμος", "Το Προσκύνημα" είναι μερικά μόνο από αυτά που έχουν "βαφτιστεί" ως τραγούδια της εξέγερσης Πολυτεχνείου.
Ας ξαναθυμηθούμε τραγούδια μέσα από μια πληθώρα κομματιών που έχουμε χιλιοτραγουδήσει και ακούγονται διαχρονικά κάθε 17 Νοέμβρη.
Το Ακορντεόν - Μάνος Λοΐζος
*
Τραγούδι του Μάνου Λοΐζου από το άλμπουμ "Τα τραγούδια του δρόμου" σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη (1974). Γράφτηκε για τη γερμανική κατοχή. Ο αρχικός στίχος μιλούσε για "γερμανικά καμιόνια" που έγιναν "φασιστικά" σε μια εποχή ευαισθητοποίησης κατά της χούντας. Το παρουσίαζε και ο ίδιος ο Λοΐζος στις συναυλίες του Μίκη, στις οποίες συμμετείχε μαζί με τον Λεοντή. Το τραγούδι αυτό γράφτηκε γύρω στο 1965, αλλά η λογοκρισία δεν επέτρεψε να ηχογραφηθεί παρά μόνο μετά τη μεταπολίτευση.
"Ο Δρόμος" - Μάνος Λοΐζος
*
Σε στίχους Κωστούλας Μητροπούλου, μουσική Μάνου Λοΐζου και πρώτη εκτέλεση με τη Σούλα Μπιρμπίλη. Το κομμάτι γράφτηκε με μια κιθάρα σ’ ένα στέκι που μαζεύονταν καλλιτέχνες στο Κολωνάκι, και σύμφωνα με την στιχουργό: "Ξέραμε και δεν ξέραμε τι ακριβώς είχαμε φτιάξει. Μπορεί και να πιστεύαμε πως ήταν ένα τραγούδι δικό μας μόνο, ένα τραγούδι για την αδικημένη, σαστισμένη γενιά μας, που δεν ήξερε τι ήταν ο πόλεμος και που την περίμενε στο δρόμο μια δικτατορία."
Το μεγάλο μας τσίρκο - Το προσκύνημα
Σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, στίχους Ιάκωβου Καμπανέλλη (Ερμηνεία: Νίκος Δημητράτος, Τζένη Καρέζη) από το θεατρικό έργο "Το Μεγάλο μας τσίρκο".
"Το Μεγάλο μας τσίρκο" ανέβηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1973 στο θέατρο Αθήναιον. Ο Σταύρος Ξαρχάκος έγραψε τη μουσική και ο Ευγένιος Σπαθάρης επιμελήθηκε τα σκηνικά. Πρωταγωνιστές ήταν τότε η Τζένη Καρέζη, ο Κώστας Καζάκος, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Χρήστος Καλαβρούζος και ο Τίμος Περλέγκας. Ερμηνευτής των τραγουδιών ο Νίκος Ξυλούρης. Στην πρώτη παρουσίασή του, οι παραστάσεις διακόπηκαν βίαια από τη Χούντα τον Οκτώβριο του ’73, λίγο πριν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
*
Ανέβηκε και πάλι το καλοκαίρι του 1974, με την προσθήκη του τραγουδιού "Το προσκύνημα" στο φινάλε, που αφιερώθηκε στους νεκρούς της νύχτας του Πολυτεχνείου.