Δευτέρα, Ιουλίου 29, 2024
Από τα ξεχωριστά χωριά της Καρπάθου που αξίζει κανείς να το επισκεφθεί και να το περπατήσει είναι η Βωλάδα. Τόπος γέννησης επιστημόνων, λόγιων και ανήσυχων πατριωτών της προόδου και του πνεύματος. Ανθρώπων που μετανάστευσαν στα πέρατα του κόσμου ωστόσο δεν λησμόνησαν το νησί και έδωσαν ώθηση στον πολιτισμό και τα γράμματα.
Ξεχωρίζει σε όλη την Κάρπαθο ο θεμελιωτής της προσπάθειας συγκέντρωσης και διάσωσης Καρπαθιακών ιστορικών και λαογραφικών αρχείων Εμμανουήλ Μανωλακάκης, επίσης ο πατριώτης γιατρός-θρύλος Βάσος Βέργης, ο εκδότης Μιλτιάδης Παπαμανώλης (1883-1953), ο εκδότης Χαράλαμπος Ηρ. Κάσιος, ο εκπαιδευτικός Μηνάς Μηναϊδης, ο γιατρός Μηνάς Οικονομίδης, ο οποίος το 1970, με ομάδα συναδέλφων του, δημιούργησαν το μαιευτήριο ΛΗΤΩ. Από τη Βωλάδα κατάγεται και ο ήρωας της Καρπάθου Χριστόφορος Λυτός. Από Βωλαδιώτισσα μάνα, την Αθηνά Μαρτή και ο σπουδαίος παιδίατρος και δεινός λογοτέχνης Κώστας Κυζούλης και ο Μηνάς Κωστής.
Να αναφέρουμε τον μετανάστη Νικόλαο Φιλιππίδη που έγραψε μια εξαιρετικά γόνιμη διαδρομή ζωής, επίσης ο πατριώτης γιατρός Φραγκίσκος Σακελλαρίδης, ο δάσκαλος Χριστόφορος Σακελλαρίδης (1871-1971), τον φωτογράφο Κωστή Κωστή, αλλά και ο σπουδαίος εκπαιδευτικός Παναγιώτης Χρυσοχέρης (1872-1936) καθώς και ο γιος του, βουλευτής Πειραιά και νήσων Περικλής Χρυσοχέρης. Αλλά και ο σύγχρονος πολυγραφότατος συγγραφέας Νίκος Ζαβόλας.
Ο κατάλογος των ονομάτων είναι ιδιαίτερα μεγάλος ας με συγχωρήσουν λοιπόν για τυχόν παραλείψεις που μπορούν να προστεθούν αν επικοινωνήσετε με τα Καρπαθιακά Νέα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι μετανάστες από τη Βωλάδα συναντάμε στα παράλια της Μικράς Ασίας πριν τις αρχές του 20ου αιώνα. Επίσης μετανάστες από τη Βωλάδα διαπρέπουν σε χώρες της Αφρικής (Σουδάν, Ερυθραία) αλλά και στην Αμερική.
Κατά την άποψη του Καρπάθιου γλωσσολόγου Κωστή Μηνά, το όνομα Βολάδα (το γράφει με όμικρον) προέρχεται από το αρχαίο Βολάς, παράγωγο του Βάλλω, όπως και το καταβολάς, η από το ρήμα καταβάλλω. Στην Κάρπαθο, όπως και σε άλλα μέρη, βούλα σημαίνει η μεγάλος λίθος, βράχος.
Η Βωλάδα είναι το πέμπτο μεγαλύτερο σε πληθυσμό χωριό της Καρπάθου. Βρίσκεται στο κέντρο του νησιού σε απόσταση 10 χλμ. από την πρωτεύουσα. Είναι κτισμένη στις νότιες πλαγιές του ψηλότερου βουνού της Καρπάθου, της Λάστου, σε υψόμετρο 475 μέτρα, με θέα προς τα Πηγάδια και τα νότια του νησιού. Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα, μετά την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων, το 1948 στο ΦΕΚ 248Α – 28/09/1948 να ορίζεται έδρα της νεοσυσταθείσας ομώνυμης κοινότητας. Μαζί με τον οικισμό Λάστος αποτελούν την Κοινότητα της Βωλάδας και σύμφωνα με την απογραφή του 1951 είχε 507, το 1956 599, το 1961, ενώ το 1971 361 κατοίκους ενώ το 2011 ο πληθυσμός της ως κοινότητα είναι 264, ενώ ως οικισμός 251. Το 1971 ήταν 361 κάτοικοι και το 1981 ήταν 275.
Σύμφωνα με τον Νικόλαο Μουτσόπουλο η ευρύτερη περιοχή της βωλάδας είναι ένας άλλος πολύ αξιόλογος αρχαιολογικός χώρος. Στην εξοχική τοποθεσία Πίνι της Βωλάδας βρέθηκε η σπουδαία επιγραφή που μνημονεύει τη δωρεά μεγάλου κορμού κυπαρισσιού από το κοινό των Ετεοκαρπαθίων για την ανοικοδόμηση του ναού της Αθηνάς στην Ακρόπολη των Αθηνών. Στην επιγραφή, που βρέθηκε μόνο ένα τμήμα της, αναφέρεται επίσης ότι οι Αθηναίοι εξασφαλίζουν την αυτονομία των Καρπαθίων!
Ο Αθλητικός Σύλλογος Απόλλων Βωλάδος είναι αθλητικό σωματείο με έδρα την Βωλάδα της Καρπάθου και πρόκειται από τα πιο ενεργά και αποδοτικά Σωματεία του νησιού!
Όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του, ο ΑΣ Απόλλων Βωλάδος “ιδρύθηκε το 1924 από μια ομάδα ανθρώπων που οραματίστηκαν μια πλούσια και πολύπλευρη αθλητική δραστηριότητα για το χωριό τους. Τα αρχικά χρώματα του συλλόγου ήταν το κίτρινο και το μαύρο. Για μία χρονιά οι ποδοσφαιριστές αγωνίστηκαν με γαλάζιες και άσπρες εμφανίσεις. Μετέπειτα τα επίσημα χρώματα της ομάδας άλλαξαν σε πράσινα και άσπρα όπου και καθιερώθηκαν μέχρι και σήμερα. Πηγές αναφέρουν ότι το 1927 έρχεται από την Αφρική στην τότε Ιταλοκρατούμενη Κάρπαθο, η πρώτη μπάλα ποδοσφαίρου, αποτελούμενη από σωρό κουρελιών. Ο πρώτος αγώνας ποδοσφαίρου που διεξάγεται στο νησί είναι μεταξύ του Απόλλων Βωλάδος και της νεοσύστατης τότε ομάδας του Άρη Όθους με διαιτητή, έναν Ιταλό αξιωματούχο.”
“Το ποδόσφαιρο αρχίζει να γίνεται δημοφιλές και στο νησί της Καρπάθου με αποτέλεσμα πολλοί νέοι της εποχής να ασχολούνται γενικότερα. Έκτοτε ο Απόλλων Βωλάδος αρχίζει να γράφει την δική του ιστορία και αποτελεί πλέον πόλο συσπείρωσης των χωριανών που αγκαλιάζουν την ομάδα και την δραστηριότητά της. Στο νησί δημιουργούνται και άλλες ποδοσφαιρικές ομάδες από τα υπόλοιπα χωριά με αποτέλεσμα να καθιερωθεί γύρω στην δεκαετία του 1960 το Τοπικό Ποδοσφαιρικό Πρωτάθλημα Χωριών της Καρπάθου. Η ομάδα θα ζήσει ένδοξες στιγμές και χρυσές δεκαετίες με πολλές επιτυχίες και διακρίσεις. Το να φορέσει κάποιος την φανέλα του Απόλλων Βωλάδος αποτελούσε πλέον τιμή για κάθε Βωλαδιώτη. Ο φίλαθλος κόσμος είχε ταυτιστεί με την ομάδα και μικροί μεγάλοι ήταν γύρω από τον σύλλογο. Η ομάδα αρχίζει να κατακτά διαδοχικούς τίτλους και τις δεκαετίες του 1950, 1970 και 1980 αποτελούσε το «φόβο και τον τρόμο» των αντιπάλων.
Μαρτυρίες αναφέρουν ότι στην περιοχή «Λίμνη» της Βωλάδος υπήρχε τουλάχιστον από το 1969 ένας μικρός χώρος που οι ντόπιοι το ονόμαζαν μικρό γηπεδάκι. Σε αυτό το σημείο λοιπόν, το 1976 με πρωτεργάτες τους Γιάννη Μιχ. Κρητικό (πρόεδρο του συλλόγου εκείνη την περίοδο) και τον Συμβολαιογράφο Ηλία Λαδή, ξεκινούν αυθαίρετα εργασίες με σκοπό την κατασκευή ποδοσφαιρικού γηπέδου μεγάλων διαστάσεων. Δεδομένου ότι η μπουλντόζα που δούλευε εκεί διενεργούσε παράνομα, καταπατώντας ιδιοκτησίες Βωλαδιωτών, το έργο άργησε να ολοκληρωθεί αφού στο μεσοδιάστημα έγιναν πολλές καταγγελίες. Την δεκαετία του 1980 οι εργασίες ολοκληρώνονται αφού τοποθετήθηκαν δοκάρια και συρμάτινη περίφραξη. Σε 2 σημεία του γηπέδου λειτουργούσαν καντίνες για να εξυπηρετήσουν τον μεγάλο αριθμό των φιλάθλων. Πρόεδρος εκείνη την εποχή είχε αναλάβει ο Ηλίας Πιπίνος. Έδρα της ομάδας καθιερώνεται το γήπεδο της Βωλάδος που παίρνει το όνομα «Φραγκίσκος Σακελλαρίδης», χτισμένο σε υψόμετρο 475 μέτρα και τωρινής χωρητικότητας 800 θέσεων. Το πρώτο παιχνίδι που γίνεται στο συγκεκριμένο γήπεδο είναι μεταξύ των ομάδων της Βωλάδος και της Αρκάσας το 1984. Το παιχνίδι βρίσκει τον Απόλλων νικητή με σκορ 1-0 χάρη στο τέρμα που σημείωσε ο Γιώργος Ηλ. Πελεχρίνης. Για την ιστορία εκείνη την χρονιά, το γήπεδο της Βωλάδος είχαν δηλώσει σαν έδρα τα χωριά Αρκάσα αλλά και το γειτονικό Όθος που μάλιστα είχε συμβάλει οικονομικά για κάποια μικρά έργα του γηπέδου. Το 2ο παιχνίδι είναι με αντίπαλο την ομάδα της Ολύμπου. Ο Απόλλων θα επικρατήσει και σε αυτό με σκορ 1-0 χάρη στην εύστοχη εκτέλεση πέναλτι του Νίκου Μιχ. Χρυσαφίνη.”
Στο πέρασμα των χρόνων, αναφέρει ο ιστορικός σύλλογος ΑΣ Απόλλων Βωλάδας “εξελίχθηκε σε όλους τους τομείς. Στις 20 Μαρτίου το 1986, ο σύλλογος δημιουργεί αναγνωρισμένο καταστατικό και διοικητικό συμβούλιο. Έκτοτε οι πρόεδροι και τα μέλη άρχισαν να καλλιεργούν τους σκοπούς για τους οποίους εκλέγονταν με αρχαιρεσίες. Η αγάπη όλων των χωριανών και κυρίως των ομογενών της Αμερικής καθιστούν οικονομικά ισχυρό τον σύλλογο. Το 1979 ιδρύεται ο Απόλλων Βωλάδος Αμερικής με σκοπό αφενός την οικονομική στήριξη του συλλόγου και αφετέρου την συσπείρωση των μελών του εξωτερικού. Το 2008 για τους ίδιους λόγους στην Αθήνα ιδρύεται ο Απόλλων Βωλάδος Αττικής ο οποίος μάλιστα καταφέρνει να συσπειρώσει όλη την ποδοσφαιρική Κάρπαθο. Ο σύλλογος, έχει υφάνει μια κληρονομιά εκατό χρόνων αθλητικής αριστείας, ενότητας και επίδρασης στον τόπο μας. Η πορεία μας χαρακτηρίζεται από ιστορικές στιγμές, ακλόνητη αντοχή και μια άρρηκτη σχέση με τους φιλάθλους μας. Ο Απόλλων έχει καταφέρει να αγκαλιάσει εκατοντάδες ανθρώπους τόσο στην Κάρπαθο και στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες χώρες του εξωτερικού.”
πηγές ΑΣ Απόλλων Βωλάδας, wikipedia, Κάρπαθος του Νικόλαου Μουτσόπουλου
Υ.Γ. Στο πέρασμα σας από τη Βωλάδα μην παραλείψετε να επισκεφθείτε τον πανέμορφο Ι.Ν. της Παναγίας της Πλαγιάς και να ζητήσετε από τον εφημέριο, π. Επιφάνιο Χριστοδουλάκη, να σας ξεναγήσει στο μικρό ιατρικό μουσείο που έχει φτιάξει με τα χέρια του!
Μανώλης Δημελλάς
Πηγή: Καρπαθιακά Νέα
Ετικέτες: 
.jpg)
