Ενημέρωση ζητούν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης μετά την δημοσιοποίηση της συμφωνίας για τα τεθωρακισμένα στην Ουκρανία, αλλά η κυβέρνηση αρνείται. Ανησυχία για το "πού βαδίζουμε" και τον ενισχυμένο ρόλο της Τουρκίας. Τι ειπώθηκε σε σύσκεψη στον ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Αλέξη Τσίπρα.
Η εξωτερική πολιτική της χώρας διεξάγεται …στο σκοτάδι. Στο σημείο αυτό φαίνεται να συγκλίνει σύσσωμη η αντιπολίτευση, μετά την δημοσιοποίηση της συμφωνίας Ελλάδας – Γερμανίας για την αποστολή ελληνικών τεθωρακισμένων BMP-1 στην Ουκρανία που θα αντικατασταθούν από αντίστοιχα γερμανικά. Κοινός τόπος η εκτίμηση ότι η κυβέρνηση κινείται εν κρυπτώ προκαλώντας προβληματισμό και ερωτήματα. Ιδίως για τυχόν δεσμεύσεις που αναλαμβάνει στον ξένο παράγοντα.
Το γεγονός ότι η συμφωνία για τα τεθωρακισμένα έγινε γνωστή στην Ελλάδα από τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σόλτς και όχι από τον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη φαίνεται πως έχει ενισχύσει – σε συμβολικό επίπεδο- τις ανησυχίες όλων των κομμάτων. Σε συνδυασμό μάλιστα με την άρνηση της κυβέρνησης να παράσχει ενημέρωση για το περιεχόμενο της συμφωνίας στην Βουλή και στα θεσμικά όργανα.
Όπως δήλωσε άλλωστε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ «δεν προβλέπεται κάποια ειδική διαδικασία ενημέρωσης με την έννοια ότι δεν είναι κάτι το οποίο απαιτεί κάποια νέα θεσμική διαδικασία. Το ΚΥΣΕΑ έχει πάρει μια απόφαση διαρκείας. Οποιοσδήποτε θέλει να ενημερωθεί, προφανώς το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας θα ενημερώσει». Δήλωσε επίσης ότι «η διαδικασία που γίνεται τώρα προκύπτει μετά από μια συνεννόηση των δύο Επιτελείων, δηλαδή του ελληνικού Επιτελείου της Εθνικής Άμυνας και του αντίστοιχου γερμανικού. Απασχόλησε λίγο τη συζήτηση μεταξύ των δύο ηγετών, του Πρωθυπουργού και του Καγκελάριου της Γερμανίας».
Οι απαντήσεις αυτές πάντως δεν φαίνεται να πείθουν την αντιπολίτευση. Αφού τα κόμματα που την συναπαρτίζουν δεν κρύβουν ότι ανησυχούν για το την πιθανότητα στο άμεσο μέλλον να γίνουν γνωστές και άλλες δεσμεύσεις της χώρας, που έως τώρα δεν έχουν δημοσιοποιηθεί.
Κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι μάλιστα και κάποια σημάδια προχειρότητας που πιστώνονται στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Θυμίζουμε την διαρροή που υπήρξε σχετικά με το ενδεχόμενο ενός υβριδικού επεισοδίου με την Τουρκία μέσα στο καλοκαίρι η οποία «ανακλήθηκε» λίγη ώρα αργότερα από την ίδια την κυβέρνηση.
Τι ειπώθηκε σε σύσκεψη του Τσίπρα με τους επιτελείς
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη εκφράσει την έντονη ανησυχία του για τις εξελίξεις συνολικά στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Συνδυάζοντας την πολιτική του «πρόθυμου συμμάχου» που ακολουθεί η κυβέρνηση στο ουκρανικό ζήτημα με τον αναβαθμισμένο ρόλο της Τουρκίας στην διένεξη Δύσης και Μόσχας άλλα και την έντονα αναθεωρητική ρητορική της. Ειδικά μάλιστα για το ζήτημα της ανταλλαγής τεθωρακισμένων η αξιωματική αντιπολίτευση έχει ζητήσει την επείγουσα συνεδρίαση της Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων της Βουλής, η οποία θυμίζουμε συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών.
Για τους λόγους αυτούς ο Αλέξης Τσίπρας είχε χθες βράδυ σύσκεψη με τους επιτελείς της Κουμουνδούρου για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Σε αυτή παραβρέθηκαν οι αρμόδιοι τομεάρχες Γιώργος Κατρούγκαλος (Εξ.Πολιτική), Θοδωρής Δρίτσας-Γιώργος Τσίπρας (Άμυνα), ο διπλωματικός σύμβουλος του Βαγγέλης Καλπαδάκης ενώ συμμετείχαν και ο πρώην Αρχηγός ΓΕΣ Γιώργος Καμπάς και ο πρώην υπουργός Άμυνας Βαγγέλης Αποστολάκης.
Στην σύσκεψη αυτή ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ φέρεται να εξέφρασε την ανησυχία του τόσο για τον τρόπο που ασκείται η εξωτερική πολιτική όσο και για το περιεχόμενο της. Πιο συγκεκριμένα επισήμανε τον έντονα προσωπικό χαρακτήρα των αποφάσεων που λαμβάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στηλιτεύοντας το γεγονός ότι δύο φορές αποφάσεις του έγιναν γνωστές στα κόμματα και τους πολίτες από ξένους αξιωματούχους. Δηλαδή τό ότι ήταν ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν και ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σόλτς που μίλησαν και αποκάλυψαν νέες αποστολές όπλων στην Ουκρανία. Την δεύτερη φορά μάλιστα ανακοινώνοντας ανταλλαγές τεθωρακισμένων.
Ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε ότι δεν ενημέρωνεται για τα ζητήματα αυτά ούτε το αρμόδιο όργανο, το ΚΥΣΕΑ, ούτε η Βουλή. Η ανησυχία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να εδράζεται στην όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο στην Ουκρανία αντί να τηρείται μια στάση συμβατή με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της χώρας. Ειδικά μάλιστα για το ζήτημα των τεθωρακισμένων υπήρξε μεγάλος προβληματισμός για το αν η ανταλλαγή που θα γίνει και ο τρόπος που αυτή θα μεθοδευθεί είναι πιθανό να οδηγήσει σε αμυντική αποδυνάμωση των νησιών του Αιγαίου. Σε μία περίοδο μάλιστα που ή Τουρκία βρίσκεται σε φάση όξυνσης της προκλητικότητάς της.
Συνολικά ο Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε την αντίθεση του στην λογική του «πρόθυμου σύμμαχου» που ακολουθεί η κυβέρνηση, «σπάζοντας» την συνέχεια της τακτικής που ακολουθούν σχεδόν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις (ακόμη και αυτές της Ν.Δ) από το 1974 και μετά. Εκτιμώντας ότι η χώρα κινδυνεύει να γίνει υποχείριο συμφερόντων άλλων δυνάμεων. Επισήμανε επίσης την ανάγκη να χαραχθεί μια εθνική στρατηγική με βάση τα συμφέροντα της χώρας.
Ένας επιπλέον λόγος ανησυχίας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είναι η διπλωματική αναβάθμιση της Τουρκίας με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Δηλαδή μία εξέλιξη στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση με την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης που ολοένα και χάνει έδαφος με την λογική του «τα δίνω όλα». Πάντως στην σύσκεψη από την πλευρά του Αλέξη Τσίπρα εκφράστηκε η αισιοδοξία του για το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.
Να σημειωθεί τέλος ότι σειρά ερωτημάτων για την ανταλλαγή των ελληνικών τεθωρακισμένων οχημάτων BMP-1 με τα γερμανικά MARDER εξέφρασαν σε ανακοίνωσή τους οι τομεάρχες Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως επισημαίνουν οι Θοδωρής Δρίτσας και Γιώργος Τσίπρας τα γερμανικά τεθωρακισμένα «για να καταστούν επιχειρησιακά προϋποτίθενται συντήρηση, αναβάθμιση, ανταλλακτικά, πυρομαχικά (τα οποία έχουν σταματήσει να παράγονται στη Γερμανία) και κυρίως εκπαίδευση του προσωπικού. Όλα αυτά θα χρειαστούν χρόνο, που μετριέται τουλάχιστον σε μήνες. Τα δικά μας ΒΜΡ 1 τα γνωρίζουμε τέλεια, έχουν τα προβλήματά τους, αλλά επί τόσες δεκαετίες γνωρίζουμε πώς να τα συντηρήσουμε και κυρίως πώς να τα χειριστούμε».
Όσον αφορά τον χρόνο της ανταλλαγής σημειώνουν «είτε θα στείλουν τα δικά μας ΒΜΡ 1 στην Ουκρανία αφού έχει τελειώσει ο πόλεμος εκεί, ώστε στο μεταξύ να έχουν αντικατασταθεί επιχειρησιακά και όχι για το θεαθήναι από τα γερμανικά. Είτε λογαριάζουν να παραδώσουν τα ΒΜΡ 1 πριν καταστούν επιχειρησιακά τα γερμανικά, αποδυναμώνοντας έτσι την άμυνα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη περίοδο όπως το παραδέχεται και η ίδια η κυβέρνηση. Στην πρώτη περίπτωση δεν υπάρχει καμιά λογική, στη δεύτερη περίπτωση έχουμε έγκλημα».
Τέλος αναφορικά με το οικονομικό κόστος τονίζουν ότι τα γερμανικά άρματα «πυρομαχικά έχουν διαφορετικά. Θα μας δώσει η Γερμανία δωρεάν αντίστοιχους φόρτους; Ανταλλακτικά και επαναφορά σε λειτουργική κατάσταση ποιος θα πληρώσει;». Προσθέτουν πως «τα γερμανικά έχουν πιο μικρό πυροβόλο 20 χιλιοστών έναντι 73 και μεταφέρουν λιγότερο προσωπικό».
Η υπόλοιπη αντιπολίτευση
Την ανάγκη για άμεση και θεσμικού χαρακτήρα ενημέρωση για τις κινήσεις της κυβέρνησης στην εξωτερική πολιτική φαίνεται πως ενστερνίζεται σύσσωμη η αντιπολίτευση.
Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής έχει ήδη τονίσει αναφορικά με την αποστολή τεθωρακισμένων στην Ουκρανία πως «η κυβέρνηση οφείλει να ενημερώσει τα πολιτικά κόμματα για όλες τις πτυχές της εν λόγω συμφωνίας, την οποία ο κ. Μητσοτάκης αποσιώπησε κατά τις δηλώσεις του στους δημοσιογράφους προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά για το πραγματικό περιεχόμενο της συνάντησης με τον κ. Σολτς». Επίσης σχολιάζοντας τις πρόσφατες διαρροές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας περί «υβριδικού επεισοδίου» στο Αιγαίο ανέφερε πως «την ώρα που η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αυξάνεται, απαιτείται σοβαρότητα και εθνική στρατηγική».
Χθες ο Νίκος Ανδρουλάκης εξέφρασε έμμεση ανησυχία για την τακτική της Άγκυρας. Είπε πως «είναι αναγκαίο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η ΕΕ να σταθούν με απόλυτο τρόπο απέναντι στην αυταρχικότητα του Ερντογάν, λαμβάνοντας ουσιαστικά μέτρα κατά της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό και τις αναθεωρητικές κινήσεις του στην Ανατολική Μεσόγειο».
Το ΚΚΕ επίσης έχει ζητήσει άμεση ενημέρωση για την αποστολή όπλων στην Ουκρανία. Σε ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου επισημαίνει πως η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο Άμυνας οφείλουν άμεσα να δώσουν εξηγήσεις, τόσο για το περιεχόμενο αυτής της απόφασης, όπως για παράδειγμα για το ποιες ελληνικές μονάδες αφορά η αποστολή των συγκεκριμένων τεθωρακισμένων οχημάτων, όσο και για τις λεπτομέρειες της ελληνογερμανικής συμφωνίας».
Στον Περισσό τονίζουν ότι «πρόκειται για πολύ σοβαρή εξέλιξη που – πέραν της βαθύτερης εμπλοκής της Ελλάδας στον πόλεμο στην Ουκρανία, ειδικά σε μια περίοδο που γίνονται ακόμη πιο εμφανείς οι κίνδυνοι τέτοιων επιλογών – σχετίζεται άμεσα και με την ίδια την άμυνα της χώρας».
Επικριτικό και το Μέρα 25. Σημειώνει αναφορικά με την κυβερνητική απόφαση πως «η Κυβέρνηση αποφάσισε εν κρυπτώ και χωρίς να διαβουλευτεί και να συμβουλευτεί κανέναν και παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας δεν θέλει καμία εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους».
Αναφέρει μάλιστα σε ανακοίνωσή του πως «ο Πρωθυπουργός όχι μόνο δεν έχει λάβει κανένα μάθημα από την τακτική του «yes man» που ακολουθεί τόσο καιρό με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, αλλά αντιθέτως δεν τον ενδιαφέρουν καν οι τεράστιοι κίνδυνοι που γεννώνται από όλη αυτή του την στάση για τη χώρα μας και το λαό της».
Γεράσιμος Λιβιτσάνος