Τα αντανακλαστικά των κομμάτων του
κέντρου και της αριστεράς προκαλεί η έμμεση επιβεβαίωση παρακολουθήσεων
πολιτών από τον Γιάννη Οικονόμου. Πώς το 2019 ορίστηκε το καθεστώς
λειτουργίας και ο διοικητής της ΕΥΠ.
Θέμα δημοκρατίας και δημοκρατικής λειτουργίας των θεσμών φαίνεται ότι εγείρεται για την κυβέρνηση μετά την έμμεση παραδοχή του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου ότι η Εθνική Υπηρεσία Πληροφορίων διενεργεί παρακολουθήσεις πολιτών. Όπως φαίνεται, η στάση της κυβέρνησης έχει ήδη ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά των κομμάτων του κέντρο και της αριστεράς.
Πολιτική κάλυψη από την κυβέρνηση
Χθες ο Γιάννης Οικονόμου, απαντώντας για το δημοσίευμα της «Εφημερίδας των Συντακτών» που κατήγγειλε παρακολουθήσεις πολιτών ακόμη και για ζητήματα άσχετα με την Εθνική Ασφάλεια, δήλωσε: «Η ΕΥΠ επιτελεί ένα πολύ σημαντικό έργο και ρόλο και με μεγάλη επάρκεια, όπως έχουμε αντιληφθεί πολλές φορές στο παρελθόν, σε ό,τι αφορά απειλές για την εθνική ασφάλεια, την ασφάλεια των πολιτών και τον ομαλό κοινωνικό βίο είτε από εξωτερικές είτε από εσωτερικές απειλές». Σημείωσε μάλιστα ότι αυτές έχουν πλέον «και πιο υβριδικά χαρακτηριστικά».
Έτσι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κάλυψε πολιτικά τις δραστηριότητες της ΕΥΠ. Με τέτοιον τρόπο μάλιστα, ώστε να μην εξαιρείται από το πεδίο δράσης καμία δραστηριότητα των πολιτών. Αρκέστηκε να αναφέρει ότι η υπηρεσία λειτουργεί υπό εισαγγελική εποπτεία.
Να ελεγχθεί η ΕΥΠ από την Βουλή ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ
Όπως προαναφέραμε για τα ζητήματα αυτά υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη από χθες έχει ζητήσει να υπάρξει άμεση ενημέρωση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής από τον διοικητή της ΕΥΠ, Παναγιώτη Κοντολέοντα, αναφορικά με τα δημοσιεύματα για παρακολουθήσεις πολιτών. Την κλήση του διοικητή της ΕΥΠ στην Βουλή ζήτησαν τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ που μετέχουν στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας (Γ.Κατρούγκλος, Ν.Βούτσης, Σπ.Λαππας. Θ.Ξανθόπουλος και Π.Πολάκης).
Μάλιστα ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ για ζητήματα Προστασίας του Πολίτη, Χρήστος Σπίρτζης σημειώνει σε ανακοίνωσή του πως «η συνέχεια θα είναι ενδεικτική του σεβασμού του Κυριάκου Μητσοτάκη στη δημοκρατία και τους θεσμούς της αν απαντήσει στην επίκαιρη ερώτηση που καταθέσαμε σήμερα και αν γίνει αποδεκτό το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ να κληθεί ο Διοικητής της ΕΥΠ στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας .Αναμένουμε τις απαντήσεις στο μείζον ζήτημα δημοκρατίας, τις συνεχείς αποκαλύψεις της λειτουργίας της ΕΥΠ και της εργαλειοποίησής της από το επιτελικό κράτος Μητσοτάκη».
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνδέει την υπόθεση και με την κλήση του βουλευτή του κόμματος Παύλου Πολάκη στην Ασφάλεια μετά από μήνυση του Μένιου Φουρθιώτη. Την θεωρεί ένα ακόμη δείγμα του πως η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τους δημοκρατικούς θεσμούς. Σχολιάζοντας τα ζητήματα αυτά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμεlλος επισήμανε ότι «πρόκειται για αντισυνταγματικές πρακτικές που αποδεικνύουν και τον αντιδημοκρατικό κατήφορο της κυβέρνησης αλλά και την μετατροπή της ΕΥΠ σε ΚΥΠ και σε φορέα που εξυπηρετεί τις κομματικές επιδιώξεις της κυβέρνησης και όχι στις ανάγκες της χώρας. Αποδεικνύεται για ποιο λόγο ο κ. Μητσοτάκης άλλαξε τον νόμο για να τοποθετήσει τον εκλεκτό του χωρίς πτυχίο ως διοικητή της ΕΥΠ».
Ερωτήματα από το ΚΙΝ.ΑΛ
Ερωτήματα για την δράση της ΕΥΠ διατυπώνει σε ερώτηση που κατέθεσε στην Βουλή ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Καμίνης. Μεταξύ άλλων αναρωτιέται αν «είναι στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης η αλλαγή προσανατολισμού ως προς τη κύρια αποστολή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, η οποία, σύμφωνα με το δημοσίευμα, παρακολουθεί συστηματικά δράσεις πολιτών που δεν σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια;»
ΚΚΕ: Καθημερινό φαινόμενο οι παρακολουθήσεις
Έντονη αντίδραση και από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδα. Σε ανακοίνωσή του σημειώνει ότι «οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν πως η παρακολούθηση και καταγραφή προσωπικών δεδομένων, ειδικά της ιδεολογίας, της κοινωνικής και πολιτικής δράσης, αποτελούν καθημερινό φαινόμενο, ενώ σ’ αυτή την κατεύθυνση αξιοποιήθηκε και η πανδημία».
Τονίζει επίσης πως «όσα έρχονται στο φως είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, ενώ τα περισσότερα περιστατικά στη συνέχεια "κουκουλώνονται"». Θυμίζει μάλιστα καταγγελίες που έχει κάνει και το ΚΚΕ και αφορούσαν «πολλαπλά κρούσματα υποκλοπών στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, για τα οποία ακόμα δεν έχουν αποκαλυφθεί και τιμωρηθεί οι υπαίτιοι».
Με τροπολογία που κατατέθηκε από τον Γ.Γεραπετρίτη και τον Μ.Χρυσοχοίδη
σε νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταφορών, τον Αϋγουστο του 2019 ορίστηκε
το νέο πλαίσιο λειτουργίας της ΕΥΠ
EUROKINISSI
Η υπόθεσή αυτή πάντως επαναφέρει στην επικαιρότητα το ζήτημα της λειτουργίας της ΕΥΠ συνολικά, όπως ορίστηκε από την σημερινή κυβέρνηση.
Θυμίζουμε ότι με βάση τις διατάξεις του νομοσχεδίου για το επιτελικό κράτος η εποπτεία της υπηρεσίας ανήκει στον πρωθυπουργό. Επίσης σε τροπολογία που ψηφίστηκε στα τέλη Αυγούστου του 2019 ορίστηκαν τα προσόντα του νέου διοικητή της ΕΥΠ καθώς και η δυνατότητα του να συνεργάζεται με όλες τις υπηρεσίες του δημοσίου. Πρόκειται για την τροπολογία 34/4/30-8-2019 με τίτλο: «Ρύθμιση θεμάτων σχετικά με τη δομή, την οργάνωση και τη λειτουργία της ΕΥΠ» η οποία ενσωματώθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Μεταφορών.
Σε αυτήν προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι ο Διοικητής της ΕΥΠ μπορεί να υπογράφει μνημόνια συνεργασίας με όλες τις κρατικές υπηρεσίες. Αναφέρεται χαρακτηριστικά πως «προκειμένου να προαχθεί η συνεργασία της ΕΥΠ με τον εκάστοτε συνεργαζόμενο φορέα του δημοσίου παρέχεται στον διοικητή της η δυνατότητα να συστήνει ομάδες εργασίας οι οποίες θα αποτελούνται από μέλη του προσωπικού της ΕΥΠ και από μέλη προτεινόμενα με ευθύνη του συνεργαζόμενου φορέα». Όριζε παράλληλα ότι «παρέχεται στον διοικητή της ΕΥΠ η δυνατότητα να ορίζει μέλη του προσωπικού της ως συνδέσμους με τους φορείς οι οποίοι δρουν στο πλαίσιο των προβλέψεων του σχετικού μνημονίου συνεργασίας και των κατευθύνσεων του Διοικητή της ΕΥΠ».
Ο σάλος με την φωτογραφική τροπολογία για τον διοικητή
Η συγκεκριμένη τροπολογία είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης σχετικά με τον τρόπο διορισμού του σημερινου διοικητή της ΕΥΠ Παναγιώτη Κοντολέοντα.
Αιτία το ότι προέβλεπε διαζευκτικά πως ο διοικητής της ΕΥΠ μπορούσε είτε να έχει πτυχίο ΑΕΙ, είτε πολυετή προϋπηρεσία. Μια ρύθμιση που η αντιπολίτευση είχε καταγγείλει ως φωτογραφική, αφού ο προτεινόμενος τότε διοικητής της υπηρεσίας δεν διέθετε πανεπιστημιακό πτυχίο.
Όταν η ρύθμιση συζητήθηκε στις 30 Αυγούστου στην Βουλή, κορυφαίοι υπουργοί είχαν στηρίξει την τροπολογία απαντώντας στις καταγγελίες της αντιπολίτευσης. Υποστήριξαν πως η κυβέρνηση πρέπει να έχει την δυνατότητα να διορίζει τον διοικητή κατά την επιλογή της και χωρίς περιορισμούς.
Όπως χαρακτηριστικά είχε αναφέρει ο Γιώργος Γεραπετρίτης «Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών σημαίνει ένα και μόνο πράγμα, τη δυνατότητα της Κυβέρνησης να θέτει τους όρους έτσι ώστε να μπορεί η υπηρεσία αυτή να λειτουργεί υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, της εθνικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης. Εκτός αν θέλετε την επιλογή αυτή σε ό,τι αφορά και τα προσόντα και τα πρόσωπα να τα αφήσουμε στην Αντιπολίτευση». Στην ίδια λογική είχε κινηθεί και η τοποθέτηση του Μάκη Βορίδη που επισήμανε ότι «στην πραγματικότητα, η βούληση του νομοθέτη,είναι πράγματι για την επιλογή προσώπου σε μία τέτοια κρίσιμη θέση να υπάρχει ευρύτατη διακριτική ευχέρεια».
Επίσης ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ τότε είχε δηλώσει πως «επιμένουμε στις διοικητικές ικανότητες, ειδικά σε αυτή τη θέση και στο πλαίσιο των αλλαγών της διάρθρωσης της ΕΥΠ με τους τρεις υποδιοικητές και τις επιχειρησιακές αρμοδιότητες του καθενός».
Αυτά ενώ ο διορισμός του Παναγιώτη Κοντολέοντα είχε προκαλέσει την αντίδραση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ είχε θέσει το εξής ερώτημα προς την κυβέρνηση: «Ποιος σας αναγκάζει, να εξευτελιστείτε κατά τον τρόπο αυτόν, νομιμοποιώντας αναδρομικά έναν κύριο ως διοικητή της ΕΥΠ και να μην κάνετε μία άλλη επιλογή, η οποία θα μπορούσε να ικανοποιεί τα κριτήρια του νόμου; Γιατί εξευτελίζετε κατά τον τρόπο αυτόν και την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, αλλά πολύ περισσότερο την ελληνική Κυβέρνηση στα μάτια του συνόλου της διεθνούς κοινότητας;».
Ανίστοιχη κριτική και από τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΚΙΝ.ΑΛ Βασίλη Κεγκέρογλου που είχε επισημάνει ότι «εμείς δεν είμαστε διατεθειμένοι ούτε αυτή τη διαδικασία να ανεχθούμε ούτε όμως και τις πολιτικές επιλογές, οι οποίες έρχονται να δώσουν λάθος μήνυμα στην κοινωνία: Βάζουμε τους δικούς μας, αρκεί μια νομοθετική ρύθμιση, για να προσαρμόσουμε τα προσόντα τους στον νόμο, αρκεί να προσαρμοστεί ο νόμος στα προσόντα και όχι οι επιλογές των προσώπων σε αυτά που απαιτούνται, στους κανόνες, στις διαδικασίες και στο επίπεδο που απαιτεί κάθε θέση».
Για τροπολογία με προκλητικό περιεχόμενο είχε μιλήσει εκ μέρους του ΚΚΕ η Διαμάντω Μανωλάκου. Επισημαίνοντας πως , «προκλητική είναι και η διάταξη που αφορά τον διοικητή της ΕΥΠ. Είναι «φωτογραφική» διάταξη, όπως και οι προηγούμενες. Εμείς θέλουμε να θυμίσουμε ότι ο Πρωθυπουργός, απαντώντας στην κριτική, που είχε ασκηθεί τότε, είχε δεσμευθεί ότι δεν θα δεχθεί και δεν θα προωθήσει καμμία αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο. Να, όμως, που διαψεύδεται».
Ο Κρίτων Αρσένης από τα Μέρα 25 είχε τονίσει ότι πως η τροπολογία της ΕΥΠ «είναι κάτι συγκλονιστικό. Αποκρύψατε το βιογραφικό του διοικητή της ΕΥΠ για πολλές μέρες. Αποκαλύφθηκε γιατί το αποκρύβατε. Το αποκρύβατε γιατί πάρα πολύ απλά δεν έχει πτυχίο αναγνωρισμένο αυτός ο άνθρωπος. Έρχεστε τώρα εκ των υστέρων να νομιμοποιήσετε το παράνομο, το ότι μπορεί να είναι διοικητής της ΕΥΠ κάποιος χωρίς πτυχίο πανεπιστημίου».
Γεράσιμος Λιβιτσάνος