Κυριακή, Μαΐου 16, 2021
Με κενό ρευστότητας σχεδόν 1 δισ. έχει αφήσει τα ξενοδοχεία η... εξαφάνιση σχεδόν των προ-κρατήσεων. Ο ρόλος-κλειδί της μεταβαλλόμενης βρετανικής «πράσινης λίστας», οι... ετεροχρονισμένοι Γερμανοί ταξιδιώτες, η αιθεροβάμων κυβέρνηση και η ευχή να πιάσει ο κλάδος το 40% των εισπράξεων του 2019.
«Πρεμιέρα» για τον ελληνικό τουρισμό, αλλά τουρίστες θα δούμε, στην καλύτερη περίπτωση, σε έναν μήνα. Μπορεί επικοινωνιακά να έχει κάποια αξία το επίσημο άνοιγμα με φόντο τον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο αλλά χωρίς ...πρωθυπουργική στήριξη, ωστόσο δεν αποτελεί πανάκεια για την έναρξη της σεζόν.
Η συντριπτική πλειονότητα όσων δραστηριοποιούνται άμεσα και έμμεσα στον τουριστικό κλάδο τοποθετούν την έναρξη της τουριστικής σεζόν τον Ιούλιο και προσδοκούν, σε περιβάλλον αβεβαιότητας λόγω πανδημίας, επιμήκυνσή της μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Η κυβέρνηση είναι σαφές ότι δεν μπορεί να στηρίξει το αφήγημα «επιστροφή στην κανονικότητα» συγκρίνοντας τις φετινές προσδοκίες με τις περσινές επιδόσεις, όταν οι τουριστικές εισπράξεις βρέθηκαν στα Τάρταρα. Ενώ μερικούς μήνες πριν εκφραζόταν σχεδόν με βεβαιότητα ότι το 2021 θα πιάσουμε το 60% των εισπράξεων του 2019, οι προσδοκίες αυτές βαίνουν μειούμενες.
Η κυβέρνηση, δια στόματος του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη αποφάσισε να κάνει στροφή στην ποιότητα" αφήνοντας στην άκρη τους ποσοτικούς στόχους. "Θα είμαι ευχαριστημένος αν κερδίσουμε το στοίχημα της ποιότητας. Να μην ξεφύγει η κατάσταση, να μην έχουμε προβλήματα" είπε ο υπουργός, ο στόχος τοποθετείται πλέον κοντά στο 40%. Φαίνεται ρεαλιστικός, όμως η επίτευξή του δεν είναι απλή υπόθεση.
Ας ξεκινήσουμε από τα… κακά νέα:
Χωρίς προ-κρατήσεις
Πρώτον, ακόμα μια χρονιά δεν υπάρχουν προ-κρατήσεις, που δείχνουν την τάση για την πορεία της σεζόν. Το φαινόμενο είναι διεθνές και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, καθώς, λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργεί η πανδημία, ουδείς μπορεί να προγραμματίσει έξι μήνες πριν τις διακοπές του, κλείνοντας κατάλυμα, αεροπορικά εισιτήρια κ.λπ. Αυτός είναι και ο λόγος που τα ξενοδοχεία δεν είχαν τη «ρευστότητα» των προκαταβολών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη από πέρσι οι τράπεζες σχεδίασαν ειδικά προγράμματα για να καλύψουν αυτό το έλλειμμα σε συνδυασμό με κρατικά προγράμματα στήριξης (ΤΕΠΙΧ, επιστρεπτέα προκαταβολή κ.λπ.).
Σύμφωνα με την πρόεδρο του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Κωνσταντίνα Σβύνου, η ρευστότητα που λείπει από τα ξενοδοχεία, μια και δεν υπάρχουν προκαταβολές, υπολογίζεται σε 900 εκατ. ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πανελλαδικά οι κρατήσεις για το 2021 βρίσκονται στο 20% του 2019, χρονιά ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, που έκλεισε με 33 και πλέον εκατομμύρια αφίξεις ξένων επισκεπτών (μαζί με κρουαζιέρα). Οι κρατήσεις που γίνονται αυτή την περίοδο αφορούν τον Ιούλιο και είναι σαφές ότι για μια χρονιά ακόμα θα κυριαρχήσουν οι αποφάσεις της τελευταίας στιγμής.
Οι μεγάλες αγορές
Δεύτερον, διαχρονικά ο ελληνικός τουρισμός στηρίζεται σε δύο χώρες-αγορές: τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία. Η βρετανική πολιτική είναι, προσώρας τουλάχιστον, χαοτική. Η Ελλάδα δεν μπήκε στην πολυπόθητη βρετανική «πράσινη» λίστα, η οποία περιλαμβάνει χώρες –και όχι προορισμούς– που οι Βρετανοί πολίτες μπορούν να επισκέπτονται από την ερχόμενη Δευτέρα, 17/5, χωρίς να υποχρεώνονται σε 10ήμερη καραντίνα όταν θα επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη.
Συνεπώς, τουρίστες από τη Γηραιά Αλβιώνα δεν πρόκειται να δούμε πριν από τα μέσα Ιουνίου, καθώς η λίστα θα ανανεώνεται κάθε τρεις εβδομάδες. Τα «καλά νέα» για την Ελλάδα είναι ότι εκτός «πράσινης» λίστας έμειναν και Γαλλία και Ισπανία –που ακολουθούν επιθετική τουριστική πολιτική–, γεγονός που αξιοποιεί η «πράσινη» Πορτογαλία. Σημειώνεται ότι το 2019, σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, καταγράφηκαν 3,5 εκατ. αφίξεις από τη Μεγάλη Βρετανία έναντι 1,2 εκατ. το 2019.
Στη Γερμανία, μέχρι και πριν από λίγες ημέρες, η γραμμή ήταν «ούτε λόγος για ταξίδια στο εξωτερικό». Αλλά σε επίπεδο… προθέσεων η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των προτιμήσεων έναντι της «ανταγωνίστριας» Ισπανίας. Επιπρόσθετα, οι Γερμανοί θεωρούν καλύτερο μήνα για διακοπές τον Σεπτέμβριο, γεγονός που επιτρέπει συγκρατημένη αισιοδοξία.
Αυτό που, ωστόσο, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται είναι ότι η Γερμανία έχει πολύ υψηλό ποσοστό εσωτερικού τουρισμού. Και με δεδομένο ότι η «γερμανική τουριστική βιομηχανία» δεν άνοιξε κατά τη διάρκεια του καθολικού Πάσχα, τώρα θέλει να περιορίσει τις απώλειές της δίνοντας κίνητρα ώστε να κρατήσει τους Γερμανούς στη Γερμανία. Πέρσι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τη Γερμανία ήταν 1,4 δισ. ευρώ έναντι 2,9 δισ. ευρώ το 2019 (-61,6%) και στη χώρα ήρθαν 1,135 εκατ. ταξιδιώτες έναντι 2,958 εκατ. το 2019.
Οι Ελληνες
Τρίτον, σε αντίθεση με τη Γερμανία, ο εσωτερικός τουρισμός για την Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόλις το 15% της τουριστικής βιομηχανίας. Σε μια προσπάθεια να «σωθεί» η περσινή χρονιά τριπλασιάστηκαν τα κονδύλια για τα προγράμματα «κοινωνικού τουρισμού», και για φέτος προαναγγέλλονται ακόμα πιο γενναιόδωρα για περισσότερους δικαιούχους.
Πολλοί, ωστόσο, θέτουν ζήτημα καλύτερου σχεδιασμού των προγραμμάτων προς όφελος και των τουριστικών επιχειρήσεων/καταλυμάτων που συμμετέχουν σε αυτά, όσο και των δικαιούχων. Ισως ήταν χρήσιμο να υπάρξουν στοχευμένα προγράμματα για κατηγορίες εργαζομένων, π.χ. υγειονομικούς, διοικητικό προσωπικό νοσοκομείων κ.λπ.
Τρία καλά νέα από ΗΠΑ, Ρωσία και Πολωνία
Παρά την πρόσφατη ταξιδιωτική οδηγία από τις ΗΠΑ, οι προ-κρατήσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού στέλνουν θετικό μήνυμα. Το «πακέτο Μπάιντεν» για τη στήριξη της οικονομίας και το εμβολιαστικό ράλι φαίνεται να έχει επιδράσει καταλυτικά στην ψυχολογία των Αμερικανών που σχεδιάζουν μακρινά ταξίδια. Πέρσι οι Αμερικάνοι τουρίστες –μεταξύ των οποίων και οι ομογενείς– στην Ελλάδα ήταν «είδος υπό εξαφάνιση» καθώς η ταξιδιωτική κίνηση ήταν μειωμένη κατά 91% (μόλις 107 χιλιάδες ταξιδιώτες και 1 δισ. ευρώ έσοδα).
Ο πήχης φέτος είναι πολύ χαμηλά, ωστόσο πριν από λίγες ημέρες η Delta Airlines ανακοίνωσε τρεις νέες πτήσεις από Νέα Υόρκη και Ατλάντα προς Αθήνα. Η σύνδεση της Αθήνας με τη Νέα Υόρκη αναμένεται να ξεκινήσει στις 28 Μαΐου, παρέχοντας τη δυνατότητα 44 βολικών ανταποκρίσεων με πόλεις των ΗΠΑ, και η σύνδεση με την Ατλάντα, που αποτελεί κόμβο, καθώς το αεροδρόμιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως συνδετικός κρίκος με 143 προορισμούς των ΗΠΑ, είχε διακοπεί το 2011.
Οι Ρώσοι, που πέρσι δεν τους είδαμε, δεν τους ακούσαμε (πτώση 95,6%, μόλις 26 χιλιάδες επισκέπτες) περιμένουν την ένταξη του εμβολίου Sputnik V στο ευρωπαϊκό «πράσινο πιστοποιητικό» της Ε.Ε., ώστε να αρχίσουν και πάλι τις διακοπές τους. Η Ελλάδα έχει βάλει στόχο τους 500.000 τουρίστες από τη Ρωσία και γι’ αυτό έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι καλοδεχούμενοι όσοι έχουν εμβολιαστεί με το ρωσικό εμβόλιο. Ωστόσο, ο ελληνικός τουρισμός ποντάρει επιπλέον στη νέα κρίση που περνούν οι σχέσεις Ρωσίας - Τουρκίας με αφορμή την Ουκρανία και άλλοθι την επιδημιολογική κατάσταση στη γείτονα χώρα. Η Ρωσία ανέστειλε την αεροπορική σύνδεση με την Τουρκία από τις 15 Απριλίου έως την 1η Ιουνίου και μόνο δύο πτήσεις πραγματοποιούνται εβδομαδιαίως μεταξύ Μόσχας και Κωνσταντινούπολης.
Το 41% των Ρώσων θεωρούν ότι η απόφαση που έλαβε η ρωσική κυβέρνηση να αναστείλει τη σύνδεση με την Τουρκία, επικαλούμενη λόγους πανδημίας, είναι πολιτική και συνιστά «επιθυμία να τιμωρηθεί η Τουρκία για την υποστήριξή της στην Ουκρανία», σύμφωνα με τα αποτελέσματα δημοσκόπησης που πραγματοποίησε το ανεξάρτητο ερευνητικό κέντρο Levada-Center, το οποίο οι αρχές της χώρας έχουν συμπεριλάβει στο μητρώο των «ξένων πρακτόρων». Το 49% των Ρώσων τάχθηκαν υπέρ της αναστολής της αεροπορικής σύνδεσης με την Τουρκία, έναντι 34% που τάχθηκε κατά.
Ισως να μη λείψουν οι… ευχάριστες εκπλήξεις. Μια από αυτές μπορεί να είναι η Πολωνία και θα μπορούσε να εξελιχθεί σε «μικρή Ρωσία». Πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης από τη Βαρσοβία ανακοίνωσε τη συμφωνία και την επέκταση του προγράμματος των πτήσεων της LOT, με τρεις πτήσεις από το Πόζναν, το Κατοβίτσε και το Γκντανσκ, προς Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο και Ρόδο, αντίστοιχα. Πτήσεις, οι οποίες έρχονται να προστεθούν στο εκτεταμένο πρόγραμμα της LOT, το οποίο μάλιστα είναι πολύ μεγαλύτερο ακόμα και από το 2019.
Αρτεμις Σπηλιώτη
Ετικέτες: 
