Αν και εφόσον έρθει η ώρα που θα μιλήσουν τα όπλα στις διαφορές με την Τουρκία, η ελληνική πλευρά πρέπει να έχει ξεκάθαρους στόχους και θέση.
Στη διαρκή κρίση με την Τουρκία, που η Ελλάδα βιώνει έντονα τα τελευταία χρόνια, ένα πράγμα απαγορεύεται: τα λάθη. Κι επειδή ο Ερντογάν φαίνεται ότι κάνει απανωτά λάθη, εκνευρίζοντας όλη τη δυτική συμμαχία(Αμερικανούς, ΝΑΤΟ, Ευρώπη), θα ήταν θανάσιμο δικό μας λάθος να πιστέψουμε ότι αυτομάτως έχουμε πλεονέκτημα.
Το ότι όλη η τουρκική πολιτική τάξη κινείται στο ίδιο-ακραία επιθετικό φραστικά- μήκος κύματος φαινομενικά είναι θετικό για την Ελλάδα. Διότι οι δυτικοί σύμμαχοι γνωρίζουν ότι ουσιαστικά η Τουρκία αποτελεί πραγματική απειλή. Και αυτό σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμή ενδέχεται αν βρεθούν αντιμέτωποι με κάποια πολεμική περιπέτεια, από ένα «θερμό επεισόδιο» μέχρι κάτι σοβαρότερο.
Επομένως, είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν «αυξημένη την προσοχή τους» στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Το αρνητικό είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι ρωσικές πυρηνικές απειλές στρέφουν αλλού το βασικό ενδιαφέρον.
Γι’ αυτό είναι μεγάλη η ευθύνη της δικής μας κυβέρνησης να έχει προειδοποιήσει στο μέγιστο βαθμό γι’ αυτό που γίνεται και γι’ αυτό που φοβάται. Αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η φράση «είμαστε έτοιμοι», την οποία ακούμε συχνά από πολιτικά και στρατιωτικά χείλη, να αντανακλά την πραγματικότητα. Και αυτό σημαίνει δύο τινά:
Πρώτον, την κρίσιμη ώρα, δηλαδή αν οι φραστικές απειλές όλων των Τούρκων πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων γίνουν πράξη, το «είμαστε έτοιμοι» πρέπει να αποδειχθεί μέσα σε διάστημα λίγων ωρών. Είναι το κρίσιμο διάστημα που η χώρα πρέπει να αμυνθεί μόνη της, μέχρι να λειτουργήσουν τα διπλωματικά και(ποιος ξέρει;) στρατιωτικά στηρίγματα από «φίλους και συμμάχους». Η όποια τουρκική επιθετική ενέργεια θα αποτύχει, αν η ελληνική απάντηση καταφέρει να την ανακόψει και να δώσει χρόνο στη διπλωματία να δράσει.
Για να το πούμε πρακτικά, αν η Τουρκία επιχειρήσει να καταλάβει κάποια ελληνική βραχονησίδα (νησί δεν μπορεί), να αποτύχει. Ή, αν επιχειρήσει να βάλει σε εφαρμογή σχέδιο αποκλεισμού κάποιων ελληνικών νησιών (σενάριο που είδαμε μετά τις τουρκικές κατηγορίες για μεταφορά αρμάτων), οι ελληνικές δυνάμεις να είναι σε θέση να σπάσουν στον αποκλεισμό.
Δεύτερον, καλό είναι η ελληνική πολιτική ηγεσία να έχει καλλιεργήσει ήδη το έδαφος για άμεση παρέμβαση τρίτων, ώστε η αρχική τουρκική επιθετική ενέργεια να μην πάρει άλλη έκταση. Και για να μην έχουμε αυταπάτες, στη δύσκολή ώρα αυτοί που μπορούν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο είναι μόνο οι Αμερικανοί. Γι’ αυτό καλές είναι οι προσδοκίες ότι θα μας στηρίξει η «συμμαχία του Νότου», αλλά ας κρατάμε μικρό καλάθι για το αν κάποια από αυτές τις χώρες θα θέλει και θα μπορεί να μας παράσχει ουσιαστική βοήθεια. Βεβαίως, υπάρχει η αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, αλλά αυτή θα ενεργοποιηθεί σε περίπτωση ευρείας πολεμικής σύγκρουσης και καλύτερα είναι να μην περιμένουμε να οδηγηθούμε εκεί.
Αυτό που πρέπει να γίνει σε περίπτωση κάποιας τουρκικής επιθετικής ενέργειας είναι να σταματήσει γρήγορα με αποφασιστική παρέμβαση τρίτων. Και αυτό, κακά τα ψέματα, μόνο οι Αμερικανοί μπορούν να το κάνουν. Θυμάμαι ότι τη βραδιά της κρίσης των Ιμίων (1996) οι Έλληνες αξιωματούχοι έλεγαν χαρακτηριστικά ότι «η Ευρώπη κοιμόταν» και, πάντως, δεν ήταν σε θέση να κάνει κάτι αποφασιστικό. Αυτοί που δεν είχαν πάει για ύπνο (και όχι μόνο λόγω διαφοράς της ώρας…) ήταν οι Αμερικανοί.
Προφανώς, ο Μητσοτάκης, ο Δένδιας (Εξωτερικών) και ο Παναγιωτόπουλος (Άμυνας) έχουν πρόχειρα τα τηλέφωνα των Αμερικανών ομολόγων τους, αν χρειαστεί κάποια νύχτα να τους πουν τι (θα) συμβαίνει στο Αιγαίο, με την ελπίδα ότι θα εξασφαλίσουν άμεση παρέμβαση.
Αυτά, λοιπόν, είναι τα δύο πιο σημαντικά «όπλα» που έχει η Ελλάδα, αν ο Ερντογάν ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου. Το καλό, τρόπος του λέγειν, είναι ότι έχει προειδοποιήσει με απανωτές και ακραίες προκλήσεις.
Επομένως, η δικαιολογία του αιφνιδιασμού δεν υφίσταται για την ελληνική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία. Ένας από τους μεγαλύτερους πολέμαρχους της Ιστορίας, ο Ναπολέων Βοναπάρτης, το έχει πει έτσι: «Το να ηττηθείς είναι συγχωρητέο. Το να αιφνιδιασθείς, ποτέ»…
Γιώργος Καρελιάς