Θα θέλαμε πολύ να ισχύσει «εδώ και τώρα» η αισιόδοξη ματιά του εθνικού μας ποιητή για τη διαλεκτική σχέση του ανθρώπου με τα στοιχεία της φύσης: «Το χάσμα π’ άνοιξε ο σεισμός κι ευθύς εγιόμισ’ άνθη», έγραφε ο Σολωμός, σε ανύποπτο χώρο και χρόνο.
Είναι μια λαμπερή ματιά στη δύναμη της φύσης ως δημιουργικής καταστροφής. Ο,τι μας περιβάλλει, αυτό που αποκαλείται «περιβάλλον», είναι προϊόν αδιάλειπτων και συνεχών «δημιουργικών καταστροφών». Αυτά που θέλουμε να προστατεύσουμε -η γήινη ατμόσφαιρα, το κλίμα, οι πατρίδες των εκατοντάδων λαών της υφηλίου, τα ενδιαιτήματα των ανθρώπινων κοινωνιών, οι πόλεις, τα χωριά και τα σπίτια μας- είναι προϊόντα μιας ανελέητης και ανεξέλεγκτης διεργασίας κάτω από την επιδερμίδα του πλανήτη μας.
Οι σεισμοί είναι ένα φαινόμενο καθημερινό. Ακόμη και στις χώρες που είναι εξοικειωμένες με το σχεδόν καθημερινό ξέσπασμά τους ποτέ δεν είναι ανεκτοί. Πολύ περισσότερο όταν συνδέονται με τεράστια καταστροφή και με τους θανάτους χιλιάδων ατόμων.
Οι τεράστιοι σεισμοί στις γειτονικές μας Τουρκία και Συρία υπογραμμίζουν πόσο ευάλωτοι και εξαρτημένοι από τη σκληρή δύναμη της φύσης είμαστε ως είδος και ως οργανωμένες (ή αποδιοργανωμένες) κοινωνίες. Και, ταυτόχρονα, πόσο συνένοχες είναι οι πολιτικές ηγεσίες στον πολλαπλασιασμό των θυμάτων από έναν στιγμιαίο σπασμό της γης.
Ο εντεκάχρονος και πλέον «παγκόσμιος» πόλεμος στη Συρία έχει μετατρέψει το μεγαλύτερο μέρος της δύστυχης χώρας σε μια εύθραυστη δομή. Δεν ήταν αναπόφευκτο τα κουρασμένα από βομβαρδισμούς κτίρια στο Χαλέπι να μετατραπούν σε ερειπιώνα από τη χαριστική βολή των 7,8 Ρίχτερ;
Και δεν ήταν, αντίστοιχα, αναμενόμενο τα οικοδομήματα της βιαστικής και πρόχειρης οικιστικής υπερανάπτυξης στην Τουρκία, που έχει μια πολύ κακή «παράδοση» κατασκευαστικής ασυδοσίας, να γίνουν κονιορτός μετά το ισχυρό πλήγμα του Εγκέλαδου;
Ο σεισμός σε Τουρκία και Συρία, τα χιλιάδες αθώα θύματά του, που ίσως δεν φτάσουν ποτέ σε ακριβή τελικό απολογισμό, θυμίζουν ότι η συνεργασία και η αλληλεγγύη είναι μονόδρομος επιβίωσης για κράτη και κοινωνίες.
Μέχρι πριν από μερικές μέρες, αγαπημένο υποβολιμαίο αφήγημα για τις πολιτικές εξελίξεις στις δύο πλευρές του Αιγαίου ήταν το πόσο βολικός μπορεί να είναι για τις κυβερνήσεις Αθήνας και Αγκυρας ένας συγχρονισμός των εκλογικών αναμετρήσεων, με επίκεντρο ένα σκηνικό έντασης στο Αιγαίο...
Το χάσμα που άνοιξε ο σεισμός εγιόμισε με θάνατο και υπενθύμισε πόση ανοησία επικρατεί στις πολιτικές ηγεσίες.