Όλες οι επιχειρηματικές πράξεις (πρέπει να) υπόκεινται σε κανόνες. Και σε εποχές σαν τη σημερινή, με την ακρίβεια να καλπάζει, επανέρχεται στο προσκήνιο το ερώτημα αν επιτρέπονται οι αθέμιτες πρακτικές...
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί, δηλαδή σωθεί, τέσσερις φορές με χρήματα των φορολογουμένων. Το κόστος είναι μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Όμως, η δική τους συμπεριφορά προς τους φορολογουμένους-και καταθέτες τους- είναι ληστρική και προκλητική.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
Πρώτον, τα επιτόκια καταθέσεων είναι εδώ και χρόνια ανύπαρκτα. Οι καταθέτες αφήνουν στις τράπεζες τα χρήματά τους μόνο και μόνο για φύλαξη και σχεδόν υποχρεωτικά, αφού οι περισσότερες συναλλαγές δεν γίνονται πλέον με μετρητά. Μέχρι πρότινος για τα εξευτελιστικά επιτόκια, που κινούνται μεταξύ των…δυσθεώρητων ποσοστών 0,10%-0,20%, υπήρχε μια δικαιολογία: ο χαμηλός πληθωρισμός, που τα τελευταία χρόνια ήταν λίγες μονάδες και τον είχαμε ξεχάσει. Όμως, εδώ και καιρό ο πληθωρισμός είναι διψήφιος, έχει ξεπεράσει και το 12%! Αλλά οι τράπεζες κάνουν ότι δεν το βλέπουν και δίνουν στις καταθέσεις τα ίδια (ανύπαρκτα) επιτόκια.
Δεύτερον, την ίδια στιγμή τα επιτόκια, που οι ίδιες απαιτούν από τους πελάτες τους, είναι εξωφρενικά. Τα στεγαστικά ξεκινούν από 5%, τα υπόλοιπα από εκεί και πάνω. Τα δε επιτόκια των πιστωτικών καρτών καλύτερα να μην τα κοιτάμε, από 15% και πάνω!
Τρίτον, τι συμβαίνει, λοιπόν, στην πράξη; Οι τράπεζες μαζεύουν τα χρήματα των πολιτών δίνοντάς τους επιτόκιο το πολύ 0,20% και την ίδια στιγμή αγοράζουν έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου από τα οποία παίρνουν επιτόκιο πέντε έως δέκα φορές μεγαλύτερο, δηλαδή θησαυρίζουν.
Τέταρτον, οι τράπεζες κλείνουν καταστήματα και απολύουν υπαλλήλους για να ρίξουν το κόστος λειτουργίας τους. Ταυτόχρονα «σπρώχνουν» στους πελάτες τους στις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Τι παρατηρούμε, όμως, σ’ αυτές; Ότι για όλες τις συναλλαγές, που γίνονται με μερικά «κλικ» από τον υπολογιστή και το κινητό τηλέφωνο, ζητούν προμήθεια, που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πολύ μεγάλη. Δηλαδή, μονά-ζυγά δικά τους!
Φυσικά, οι τράπεζες είναι επιχειρήσεις με μοναδικό στόχο το κέρδος. Όμως, όλες οι επιχειρηματικές πράξεις (πρέπει να) υπόκεινται σε κανόνες. Και σε εποχές σαν τη σημερινή, με την ακρίβεια να καλπάζει, επανέρχεται στο προσκήνιο το ερώτημα αν επιτρέπονται οι αθέμιτες πρακτικές. Διότι δεν γίνεται ο αρμόδιος υπουργός να λέει ότι, για παράδειγμα, οι φούρνοι πωλούν ακριβά το ψωμί ή τα μανάβικα τα μήλα, αλλά αυτά που κάνουν οι τράπεζες να θεωρούνται «κανονικότητα». Δεν είναι αυτά αθέμιτος ανταγωνισμός απέναντι σε άλλες επιχειρήσεις και προκλητική περιφρόνηση δικαιωμάτων των απλών καταθετών;
Ο παλιός Αμερικανός βιομήχανος Χένρι Φόρντ το είχε πει έτσι: «Είναι πολύ καλό που ο λαός δεν καταλαβαίνει πώς λειτουργεί το τραπεζικό και το νομισματικό μας σύστημα. Γιατί, αν το καταλάβαινε, θα γινόταν επανάσταση αύριο το πρωί»…
Γιώργος Καρελιάς