Τα "καμπανάκια" έχουν σημάνει, με αναφορές για επιχειρήσεις που λόγω του πληθωρισμού και της πτώσης της ζήτησης, σκέφτονται ή έχουν προχωρήσει σε "προληπτικές" απολύσεις, καθώς μάλιστα οι τζίροι τους έχουν περιοριστεί.
"Προσπαθούμε να ισορροπήσουμε σε ένα τεντωμένο σχοινί. Βάζουμε κάτω τα κόστη και προσπαθούμε να περάσουμε λελογισμένες αυξήσεις. Δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς".
Αυτό τονίζει ιδιοκτήτρια φούρνου στα βόρεια της Αττικής σε σχέση με το επικείμενο κύμα νέων ανατιμήσεων σε αρτοειδή. “Θέλουμε οι αυξήσεις στους διάφορους τύπους ψωμιού να μην περάσουν τα 10-20 λεπτά ανά κιλό κι ανά τύπο” συμπληρώνει σημειώνοντας ότι σε σχέση με πέρυσι το τσουβάλι το αλεύρι έχει διπλάσια τιμή, το ηλιέλαιο σε σχέση με το Σεπτέμβρη τριπλάσια, ενώ οι λογαριασμοί ρεύματος και αερίου "έχουν ανέβει 2 ½ φορές πάνω. “Αυτή είναι η κατάσταση και θέλουμε να κρατήσουμε και τη ζήτηση" σημειώνει.
Αναπόφευκτα, λοιπόν, το ψωμί και τα αρτοσκευάσματα “τσιμπούν” προς τα πάνω, με άνοδο ακόμη και 20%, με τη χωριάτικη φρατζόλα να “ακουμπάει” και τιμές ακόμη και 1,10 ευρώ από 0,70 - 0,80 που ήταν πριν λίγους μήνες, αλλά και 0,90 πριν ένα μήνα.
Ήδη, οι παραλαβές σε άλευρα το τελευταίο διάστημα από τους, αρτοποιούς, είναι σε τιμές αυξημένες κατά 70% σε σχέση με πριν 15 μέρες. Ούτε λόγος βέβαια για τη ζάχαρη, τα έλαια τα οποία αναμένεται να αρχίσουν να καταγράφονται με το επικείμενο άνοιγμα της σχετικής πλατφόρμας.
Το "ιπτάμενο" σουβλάκι
Ανάλογη εικόνα με τους φούρνους υπάρχει στα ψητοπωλεία όπου η τιμολόγηση στα σουβλάκια και τους γύρους έχει γίνει υπόθεση καθαρά “χρηματιστηριακή”. Πολλοί επαγγελματίες, μάλιστα, διστάζουν να τυπώσουν καταλόγους καθώς αλλάζουν κάθε μέρα τις τιμές. ‘Ήδη το καλαμάκι έχει ξεπεράσει σε πολλές περιπτώσεις τα 2 ευρώ ενώ τα τυλιχτά έχουν “πετάξει” από τα 3 ευρώ βάζοντας “πλώρη” για ψηλά.
Επίσης σε κηπευτικά που χρησιμοποιούνται τόσο στα νοικοκυριά κι εστίαση οι τιμές “τραβούν την ανηφόρα” με διψήφια ποσοστά και βέβαια η αγωνία όλων κορυφώνεται για το “πού” θα κάτσει η μπίλια εν όψει εορτών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, δε, όπως οι πατάτες, όπου οι τιμές “ξεφεύγουν” σταδιακά ( από 80 λεπτά έως το 1 ευρώ/κιλό για χύμα κωδικούς κι όχι για Νάξου ή Νευροκοπίου όπου οι τιμές είναι πιο πάνω), καταγράφονται ανατιμήσεις αν και τα διαθέσιμα προϊόντα, σε αρκετές περιπτώσεις αφορούν σοδειές περασμένων μηνών. Προφανώς πέρα από τη συγκυρία κόστους, πολλοί επιλέγουν να κερδοσκοπήσουν.
Καταγγελία ΙΝΚΑ
Ενδεικτική πάντως του “πειρασμού” κάποιων να αξιοποιήσουν τη συγκυρία για να αποκομίσουν κέρδη, είναι η χθεσινή αναφορά του ΙΝΚΑ. “Καλούμε όλους τους παραγωγικούς φορείς βιομηχανίες βιοτεχνίες και σούπερ μάρκετ να σταματήσουν εχθές να εξαπατούν και να παραπλανούν τους καταναλωτές. Ως ΙΝΚΑ Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας είμαστε ναι είμαστε υπέρ των προσφορών αλλά όχι υπέρ της εξαπάτησης των πολιτών Καταναλωτών. Η πρακτική ένα + ένα δεν μπορεί να είναι ακριβότερη από το μεμονωμένο προϊόν. Απορρυπαντικό 26 + 26 μεζούρες πληρώνεις μόνο τις 26 και οι δεύτερες δωρεάν είναι απάτη και παραπλάνηση καταναλωτή. Γιατί αυτή η προσφορά κοστίζει 9,80 ευρώ. Και απορρυπαντικό 56 μεζούρες δηλαδή 4 μεζούρες περισσότερο κοστίζει 9,80” ανέφερε το ΙΝΚΑ καλώντας το αρμόδιο υπουργείο να επέμβει.
Και στο "βάθος" ανεργία
Με την κατάσταση αυτή με τα φαινόμενα κερδοσκοπίας, αλλά και του ανοδικού σπιράλ στις τιμές, έντονες ανησυχίες υπάρχουν για την πορεία της ζήτησης, αλλά και τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων. Ήδη βέβαια η παραδοχή για “κούρεμα” του ΑΕΠ τουλάχιστον κατά μια μονάδα εφόσον συνεχιστεί η γεωπολιτική κρίση δημιουργεί προβληματισμό για τι θα σημάνει στην αγορά εργασίας. Ωστόσο μένει να φανεί το “πού θα κάτσει η μπίλια”.
Ακόμα, βέβαια, και ο Πρωθυπουργός χθες μιλώντας στο Φόρουμ του Οικονομικού Ταχυδρόμου σημείωσε ότι επίκειται αναθεώρηση του προϋπολογισμού το επόμενο διάστημα.
Βέβαια πίσω από τα νούμερα και τις μονάδες του ΑΕΠ κρύβονται θέσεις απασχόλησης που θα χαθούν λόγω της πτώσης των ρυθμών ανάπτυξης, ειδικά σε κλάδους που πλήττονται. Ήδη, τα καμπανάκια έχουν σημάνει, με αναφορές για επιχειρήσεις που σκέφτονται ή έχουν προχωρήσει “προληπτικές” περικοπές ώστε να τα βγάλουν πέρα στην καταιγίδα καθώς μάλιστα οι τζίροι τους έχουν περιοριστεί.
Μητσοτάκης: Εισαγόμενη η κρίση
Πάντως για άλλη μια φορά χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδωσε την ακρίβεια σε εξωγενείς παράγοντες. “Είναι, λοιπόν, μια κρίση η οποία είναι πρωτίστως εισαγόμενη” τόνισε μιλώντας στο Φόρουμ του Οικονομικού Ταχυδρόμου παραδεχόμενος, βέβαια, και φαινόμενα αισχροκέρδειας. “Παντού, δυστυχώς, σε όλες τις χώρες όταν έχουμε πληθωριστικές τάσεις, κάποιοι θέλουν να εκμεταλλευτούν αυτήν την πραγματικότητα.” Με την πίεση της κατάστασης, βέβαια και με την απειλή του πολιτικού κόστους επανέφερε το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ σε μερικά τρόφιμα.
“Η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα -γιατί αυτό με ρωτήσατε- είναι πάντα ένα μέτρο το οποίο μπορεί να υπάρχει στη φαρέτρα μας. Έχει κόστος. Θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας. Και θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι αν -το τονίζω, δεν έχει αποφασιστεί ακόμα- εάν κινούμασταν σε αυτή την κατεύθυνση, ότι αυτή τη μείωση θα την έβλεπαν τελικά οι καταναλωτές και δεν θα πήγαινε στο περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων. Θα πρέπει να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι οποιαδήποτε οριζόντια παρέμβαση περνάει τελικά στην τελική τιμή. Διότι αυτό μας ενδιαφέρει, να μειωθούν οι τιμές, να συγκρατηθεί η αύξηση των τιμών. Αυτό πρέπει να είναι το ζητούμενο.”
Τσίπρας: Τα λάθη της κυβέρνησης
Στον αντίποδα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας στη συνέντευξή του στην Ant1 έκανε λόγο για “ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης ώστε να παρέμβει το κράτος ρυθμιστικά στην αγορά για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια, καθώς οι πολίτες αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα. «Χρειάζεται ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, χρειάζεται να παρέμβει το κράτος ρυθμιστικά στις αγορές, να είναι δίπλα στον πολίτη που αδυνατεί αυτήν τη στιγμή να τα βγάλει πέρα», πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι έκανε «τραγικά, στρατηγικά λάθη στο ενεργειακό».
Όπως υπογράμμισε, χρειάζονται «μέτρα ανακούφισης που έχουν να κάνουν με το πλαφόν στις τιμές χονδρικής» αλλά και «μέτρα στήριξης των εισοδημάτων», ενώ συμπλήρωσε: «Λεφτόδεντρα δεν ξέρω αν υπάρχουν, κλεφτόδεντρα υπάρχουν σίγουρα.»
«Δεν βρισκόμαστε σε περίοδο κανονικότητας. Η αντίληψη Μητσοτάκη είναι παραδοσιακά αντίληψη των νεοφιλελεύθερων,η οποία δεν λειτουργεί σε συνθήκες κρίσης», σημείωσε. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προειδοποίησε ότι η κρίση του πολέμου δεν έχει αποτυπωθεί ακόμα στην ακρίβεια και πως αυτό θα γίνει αργότερα.
Προειδοποίησε ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξει μία επισιτιστική κρίση, διεθνώς και στη χώρα μας, καθώς θα υπάρξουν μεγάλες αυξήσεις στα τρόφιμα. «Υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες αρκεί να καταλάβουν ότι χρειάζονται και λύσεις έξω από το πλαίσιο που έχουν συνηθίσει, out of the box που λένε», είπε.
Νέα δημοσκόπηση
Στο μεταξύ όπως προκύπτει από τα ευρήματα της δημοσκόπησης της εταιρίας Alco, η οποία παρουσιάστηκε, χθες, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Open η ακρίβεια αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα της κοινωνίας. Eίναι χαρακτηριστικό ότι στην ερώτημα «θα λέγατε ότι μπορείτε να καλύψετε τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, πετρελαίου, φυσικού αερίου, εύκολα, με μικρή δυσκολία, με μεγάλη δυσκολία ή δεν μπορείτε να τους καλύψετε», το 55% απαντά ότι τους καλύπτει με μεγάλη δυσκολία, 29% με μικρή, ενώ ένας στους δέκα (10%) απαντά ότι δεν μπορεί να τους καλύψει.
Γιώργος Αλεξάκης