Ξεχασμένοι» οι ήρωες που έπεσαν για την πατρίδα -
ΤΙΜΟΥΜΕ σήμερα την επέτειο του «’Έπους του
Σαράντα». Μεγάλη εθνική γιορτή που σηματοδοτεί την σθεναρή αντίσταση του
ελληνικού λαού στους φασίστες και σε όλες τις άλλες δυνάμεις του
σκότους που θέλησαν να καταδυναστεύσουν τη χώρα μας. Και «κατά ειωθότα»
την παραμονή της 28ης Οκτωβρίου στη Ρόδο έγιναν στα σχολεία ομιλίες
στους μαθητές όπου οι εκπαιδευτικοί (ανάλογα με την ιδεολογικοπολιτική
τοποθέτηση τους) άλλοι είπαν ότι το ιστορικό ΟΧΙ το είπε ο Μεταξάς
και άλλοι ο ελληνικός λαός, όπως συνήθως συμβαίνει.
Η Ρόδος και τα άλλα νησιά της Δωδεκανήσου, έχουν τη δική τους
ιστορία εκείνη την περίοδο που-δυστυχώς- ΔΕΝ διδάσκεται ούτε στα
σχολεία, ούτε στις πανεπιστημιακές σχολές που λειτουργούν στη Ρόδο, ούτε
πουθενά αλλού. Το μάθημα της πατριδογνωσίας έχει καταργηθεί εδώ και
πολλά χρόνια, για να έχουμε τώρα και τις ανόητες εκπαιδευτικές
μεταρρυθμίσεις !..
Αξίζει τον κόπο-μέρες που είναι- να πούμε μερικές κουβέντες, για να
θυμηθούν οι παλαιότεροι και να μάθουν οι νεώτεροι, τι έγινε στη Ρόδο
όταν κηρύχτηκε ο πόλεμος. Γιατί όλοι ξέρουν μόνο τι έγινε στις 28
Οκτωβρίου 1940 από τις εικόνες που δείχνει η τηλεόραση κάθε χρόνο, για
τους στρατιώτες που έμπαιναν στα τρένα από την Αθήνα για να πάνε στο
μέτωπο, κάποιες άλλες εικόνες με στρατιώτες να πολεμούν στα χιονισμένα
βουνά της Ηπείρου κλπ. ‘Όλα γνωστά και χιλιοπαιγμένα από την
τηλεόραση.
Δωδεκανήσιοι κρατούμενοι στο προαύλιο πίσω από το δημαρχείο (φωτογραφία αρχείο Βρατσάλη) |
Όταν, λοιπόν, κηρύχτηκε ο πόλεμος, οι Ιταλοί κατακτητές συνέλαβαν στη
Ρόδο και στα άλλα νησιά της Δωδεκανήσου, όλους του ‘Έλληνες υπηκόους
από 18 μέχρι 60 χρόνων και τους συγκέντρωσαν στην Μεσαιωνική Τάφρο.
Είναι το περίφημο κοντσεντραμένο όπου περίπου 500 Έλληνες έζησαν κάτω
από απάνθρωπες συνθήκες μέσα στο κρύο και τα βροχή μέχρι τις αρχές του
Ιανουαρίου όταν μεταφέρθηκαν στις εγκαταστάσεις πίσω από το σημερινό
δημαρχείο, όπου λειτουργούσαν οι στάβλοι του ιταλικού ιππικού. Και εκεί
οι συνθήκες ήταν εξ ίσου δραματικές.
Μέσα, όμως, στο κοντσεντραμέντο οργανώθηκαν οι πρώτες αντιστασιακές
οργανώσεις από τους έγκλειστους Έλληνες Δωδεκανήσιους που η δράση τους
κατά τη διάρκεια της κατοχής ήταν αποφασιστικής σημασίας, ενώ πολλοί
(άνδρες και γυναίκες)εντάχθηκαν στα κατασκοπευτικά κλιμάκια.
Τις πρώτες μέρες του πολέμου πολλοί Δωδεκανήσιοι (ακόμη και Εβραίοι)
με βάρκες δραπέτευσαν από τη Ρόδο και πήγαν στις απέναντι τουρκικές
ακτές και στη συνέχεια στη Μέση Ανατολή για να καταταγούν στον ελληνικό
στρατό όπου είχαν συμμετοχή και στις μάχες του Ελ Αλαμέιν ,ενώ στο
πολεμικό ναυτικό. Δωδεκανήσιοι πήραν μέρος ακόμη και στην απόβαση της
Νορμανδίας. Αναφέρω μεταξύ άλλων τον Καλύμνιο αξιωματικό Κλεάνθη Ζερβό
(που εκλέχτηκε με το ΠΑΣΟΚ βουλευτής Δωδεκανήσου το 1981 και το 1985)
και τον ναύτη Στάθη Παπαστατικό με καταγωγή από το Καστελλόριζο και τον
Αρχάγγελο.
Παράλληλα, στην Αθήνα μόλις κηρύχτηκε ο πόλεμος συγκροτήθηκε το
Σύνταγμα Δωδεκανησίων Εθελοντών με διοικητή τον Συμιακό αξιωματικό
Μάρκο Κλαδάκη. Πάνω από 1.500 Δωδεκανήσιοι ακόμη και από το εξωτερικό,
εντάχθηκαν στο Σύνταγμα και μετά την απαραίτητη εκπαίδευση πολέμησαν με
απαράμιλλο ηρωισμό στο μέτωπο. Άλλοι Δωδεκανήσιοι εντάχθηκαν στον Ιερό
Λόχο και επέστρεψαν στις 8 Μαΐου 1945 ελευθερωτές στα νησιά μας, αφού
πολέμησαν σκληρά με τις συμμαχικές δυνάμεις κυρίως στο Αιγαίο!..
Ο τόπος συγκέντρωσης των Ελλήνων κρατούμενων στην Μεσαιωνική Τάφρο ) |
Βαρύ ήταν το τίμημα που πλήρωσαν με τη ζωή τους πολλοί Δωδεκανήσιοι αγωνιστές. Μακρύς ο κατάλογος των πατριωτών που εκτελέστηκαν από τους κατακτητές και που η μνήμη τους ΔΕΝ τιμάται ανάλογα από τις επόμενες γενιές. Δύο μικρά παραδείγματα για την ιστορία : Για τους ήρωες Νικόλαο Σάββα και Γιώργο Κυρμιχάλη υπήρχε απόφαση κάθε χρόνο τον Οκτώβριο στη Σορωνή να γίνεται μια εκδήλωση για να τιμηθεί η μνήμη τους. Η εκδήλωση δεν γίνεται τα τελευταία χρόνια, ενώ οι οικογένειες Βρούχου και Κωσταρίδη που τα παιδιά τους Μιχάλη και Γιώργο εκτέλεσαν οι Γερμανοί , τιμούν κάθε χρόνο τη μνήμη τους χωρίς να προσκαλούν τις τοπικές αρχές , ενώ το Βενετόκλειο Γυμνάσιο (στο οποίο οι δύο μαθητές είχαν φοιτήσει) δεν καταθέτει πλέον ούτε ένα στεφάνι στον τάφο τους !..
Επισημαίνω επιλεκτικά αυτά τα ελάχιστα γεγονότα θέλοντας να καταδείξω ότι η 28η Οκτωβρίου δεν είναι μόνο «το ιστορικό ΟΧΙ» και ο πόλεμος στα βουνά της Ηπείρου και της Αλβανίας όπως συνηθίζεται να επικρατεί, είναι και το ΟΧΙ που βροντοφώνησε ο δωδεκανησιακός λαός ο οποίος, παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν υπό ξένη κατοχή, πολέμησε ηρωικά και κατόρθωσε ,ύστερα από πολλές θυσίες, να απελευθερωθεί και να ενσωματωθεί στον ελληνικό κορμό.
Δυστυχώς-όπως προανέφερα- η Ιστορία αυτή ΔΕΝ διδάσκεται και ο κίνδυνος να ξεχαστεί παραμένει πάντα μεγάλος !..
Υ.Γ. Εάν κάποιος στη Στρατιωτική Διοίκηση διαβάσει το κείμενο αυτό ας εισηγηθεί ώστε το στρατηγείο της 95 ΑΔΤΕ να μετονομαστεί σε «Αλεξάνδρου Διάκου». Τι σχέση έχει ο Κατεχάκης με τη Ρόδο; Άλλωστε και το στρατόπεδο στους Τρεις έχει καταργηθεί και ο λοχαγός Διογένης Φανουράκης που φέρει το όνομα του, παραμένει…άστεγος!..
Λίγες μέρες μετά την κήρυξη του πολέμου συγκροτήθηκε το Σύνταγμα Δωδεκανησίων Εθελοντών |