Ανάλυση Tvxs - της Νικόλ Λειβαδάρη - 22 Δεκεμβρίου 2015 -
Τα απαρχαιωμένα ... fax της ΝΔ μπορεί να έγραψαν νέο σικουελ στο σίριαλ της εκλογής γαλάζιου αρχηγού κι ο δίμηνος εμφύλιος της Συγγρού μπορεί να απογείωσε τα social media και την πολιτική επιθεώρηση, όμως οι εσωκομματικές κάλπες της Κυριακής ήρθαν να δείξουν ότι η εν Ελλάδι συντηρητική παράταξη, παρ' ότι βαθιά τραυματισμένη, διατηρεί το ένστικτο της επιβίωσης.
Και, ταυτόχρονα, ήρθαν να στείλουν τρία μηνύματα που αξίζουν δεύτερη πολιτική ανάγνωση σε μια εξαιρετικά ρευστή συγκυρία -μηνύματα, τα οποία έχουν βασικό αποδέκτη και το Μέγαρο Μαξίμου.
Η υψηλή συμμετοχή
Η υψηλή προσέλευση των γαλάζιων ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο της εκλογής νέου προέδρου είναι το πρώτο, ίσως, στοιχείο που καταγράφεται στην ατζέντα των νέων διακομματικών στρατηγικών σχεδιασμών.
Η σύγκριση των 400.000 ψηφοφόρων που πήγαν στις κάλπες την Κυριακή με τις 780.000 που είχαν ψηφίσει το 2009 στην αναμέτρηση Σαμαρά - Μπακογιάννη μοιάζει, ενδεχομένως, συντριπτικά ελλειμματική. Πρόκειται όμως για αριθμό αρκετά υψηλό εάν προσμετρηθεί το κλίμα διάλυσης που επικράτησε το τελευταίο δίμηνο στη ΝΔ, αλλά και η σταθερή τάση αποστασιοποίησης των πολιτών από τα κομματικά δρώμενα.
Σε καθαρούς αριθμούς, μάλλον είναι πιο ενδεικτική η αναλογική σύγκριση των ψηφοφόρων της ΝΔ σε εθνικές και εσωκομματικές εκλογές το 2009 και στις αντίστοιχες του 2015. Στις εθνικές εκλογές του 2009 είχαν ψηφίσει Νέα Δημοκρατια 2.295.719 ψηφοφόροι και στις εσωκομματικές κάλπες είχαν προσέλθει 780.000. Στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου ψήφισαν Νέα Δημοκρατία 1,5 εκατομμύριο πολίτες και εξ αυτών οι 400.000 προσήλθαν και στις εσωκομματικές κάλπες της Κυριακής.
Εν ολίγοις, 400.000 νεοδημοκράτες πήγαν να ψηφίσουν πρόεδρο και να ζητήσουν αφύπνιση της παράταξής τους την ώρα που το 88% των πολιτών δηλώνει απογοητευμένο από την κυβέρνηση (Public Issue για την Αυγή της Κυριακής) και μόλις το 9% ικανοποιημένο από την αντιπολίτευση. Πρόκειται, προφανώς, για ένα μήνυμα που δεν μπορεί να αγνοήσει μια κυβέρνηση με πλειοψηφία 153 βουλευτών και με βαρίδι την - αναγκαστική έστω - διαχείριση ενός τρίτου Μνημονίου.
Η ήττα Σαμαρά
Το δεύτερο, καθοριστικό στοιχείο της εσωτερικής γαλάζιας αναμέτρησης είναι η ήττα Σαμαρά. Ο πρώην πρωθυπουργός έχασε προχθές την τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε μια χρονιά και, μαζί, μάλλον χάθηκαν οριστικά και τα σενάρια και σχέδια για στροφή της συντηρητικής παράταξης στα δεξιότερα άκρα του πολιτικού τόξου - σχέδια, που είχαν ως φορείς τους ηττημένους του πρώτου γύρου και στηριζόμενους από την ομάδα Σαμαρά, Απόστολο Τζιτζικώστα και Αδωνι Γεωργιάδη.
Τα εν λόγω σχέδια και η σκληρή δεξιά ατζέντα Σαμαρά ήταν εκείνη που άφηνε μέχρι σήμερα πολιτικά άστεγη και ευάλωτη σε διεμβολισμούς μια μεγάλη μερίδα κεντροδεξιών μεν, μετριοπαθών δε ψηφοφόρων.
Το εάν οι ηττημένοι θα υπερασπιστούν την ατζέντα τους και θα αποτολμήσουν την δοκιμή της σε έναν νέο φορέα... δεξιότερα της δεξιάς είναι θέμα που αφορά τη Νέα Δημοκρατία. Για την αριστερά και την κεντροαριστερά, όμως, είναι δεδομένο ότι περιορίζονται σημαντικά οι δυνατότητες διείσδυσης σε έναν χώρο πολιτικά αποσταθεροποιημένο και με ψηφοφόρους ιδεολογικά αποπροσανατολισμένους.
Η επιστροφή στο κέντρο
Η επιστροφή της ΝΔ στο κέντρο, άλλωστε, είναι και στοιχείο εκείνο που έρχεται να προσθέσει νέες παραμέτρους, προκλήσεις και εναλλακτικές στο τρέχον πολιτικό σκηνικό.
Είτε δια του καραμανλικού δόγματος του «μεσαίου χώρου» που κομίζει - στην εκδοχή ενός λαϊκού αστικού κόμματος έστω - ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, είτε δια ενός νέου, φιλελεύθερου ευρωπαϊκού προφίλ που επαγγέλλεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το δεδομένο είναι πως η Νέα Δημοκρατία θα ξαναμπεί μετά τις 10 Γενάρη στη μάχη του κέντρου.
Το γεγονός αυτό ανοίγει, ντε φάκτο, νέες προκλήσεις τόσο για το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, όσο και για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Είτε το ζητούμενο είναι οι συναινέσεις μέσα σε ένα ναρκοθετημένο - από το Μνημόνιο και τους δανειστές - πολιτικό τρίμηνο, είτε οι νέες πολιτικές εφεδρείες και συμμαχίες σε περίπτωση που οι αντοχές της κυβερνητικής πλειοψηφίας δεν αποδειχθούν αρκούντως ισχυρές...
Τα απαρχαιωμένα ... fax της ΝΔ μπορεί να έγραψαν νέο σικουελ στο σίριαλ της εκλογής γαλάζιου αρχηγού κι ο δίμηνος εμφύλιος της Συγγρού μπορεί να απογείωσε τα social media και την πολιτική επιθεώρηση, όμως οι εσωκομματικές κάλπες της Κυριακής ήρθαν να δείξουν ότι η εν Ελλάδι συντηρητική παράταξη, παρ' ότι βαθιά τραυματισμένη, διατηρεί το ένστικτο της επιβίωσης.
Και, ταυτόχρονα, ήρθαν να στείλουν τρία μηνύματα που αξίζουν δεύτερη πολιτική ανάγνωση σε μια εξαιρετικά ρευστή συγκυρία -μηνύματα, τα οποία έχουν βασικό αποδέκτη και το Μέγαρο Μαξίμου.
Η υψηλή συμμετοχή
Η υψηλή προσέλευση των γαλάζιων ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο της εκλογής νέου προέδρου είναι το πρώτο, ίσως, στοιχείο που καταγράφεται στην ατζέντα των νέων διακομματικών στρατηγικών σχεδιασμών.
Η σύγκριση των 400.000 ψηφοφόρων που πήγαν στις κάλπες την Κυριακή με τις 780.000 που είχαν ψηφίσει το 2009 στην αναμέτρηση Σαμαρά - Μπακογιάννη μοιάζει, ενδεχομένως, συντριπτικά ελλειμματική. Πρόκειται όμως για αριθμό αρκετά υψηλό εάν προσμετρηθεί το κλίμα διάλυσης που επικράτησε το τελευταίο δίμηνο στη ΝΔ, αλλά και η σταθερή τάση αποστασιοποίησης των πολιτών από τα κομματικά δρώμενα.
Σε καθαρούς αριθμούς, μάλλον είναι πιο ενδεικτική η αναλογική σύγκριση των ψηφοφόρων της ΝΔ σε εθνικές και εσωκομματικές εκλογές το 2009 και στις αντίστοιχες του 2015. Στις εθνικές εκλογές του 2009 είχαν ψηφίσει Νέα Δημοκρατια 2.295.719 ψηφοφόροι και στις εσωκομματικές κάλπες είχαν προσέλθει 780.000. Στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου ψήφισαν Νέα Δημοκρατία 1,5 εκατομμύριο πολίτες και εξ αυτών οι 400.000 προσήλθαν και στις εσωκομματικές κάλπες της Κυριακής.
Εν ολίγοις, 400.000 νεοδημοκράτες πήγαν να ψηφίσουν πρόεδρο και να ζητήσουν αφύπνιση της παράταξής τους την ώρα που το 88% των πολιτών δηλώνει απογοητευμένο από την κυβέρνηση (Public Issue για την Αυγή της Κυριακής) και μόλις το 9% ικανοποιημένο από την αντιπολίτευση. Πρόκειται, προφανώς, για ένα μήνυμα που δεν μπορεί να αγνοήσει μια κυβέρνηση με πλειοψηφία 153 βουλευτών και με βαρίδι την - αναγκαστική έστω - διαχείριση ενός τρίτου Μνημονίου.
Η ήττα Σαμαρά
Το δεύτερο, καθοριστικό στοιχείο της εσωτερικής γαλάζιας αναμέτρησης είναι η ήττα Σαμαρά. Ο πρώην πρωθυπουργός έχασε προχθές την τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε μια χρονιά και, μαζί, μάλλον χάθηκαν οριστικά και τα σενάρια και σχέδια για στροφή της συντηρητικής παράταξης στα δεξιότερα άκρα του πολιτικού τόξου - σχέδια, που είχαν ως φορείς τους ηττημένους του πρώτου γύρου και στηριζόμενους από την ομάδα Σαμαρά, Απόστολο Τζιτζικώστα και Αδωνι Γεωργιάδη.
Τα εν λόγω σχέδια και η σκληρή δεξιά ατζέντα Σαμαρά ήταν εκείνη που άφηνε μέχρι σήμερα πολιτικά άστεγη και ευάλωτη σε διεμβολισμούς μια μεγάλη μερίδα κεντροδεξιών μεν, μετριοπαθών δε ψηφοφόρων.
Το εάν οι ηττημένοι θα υπερασπιστούν την ατζέντα τους και θα αποτολμήσουν την δοκιμή της σε έναν νέο φορέα... δεξιότερα της δεξιάς είναι θέμα που αφορά τη Νέα Δημοκρατία. Για την αριστερά και την κεντροαριστερά, όμως, είναι δεδομένο ότι περιορίζονται σημαντικά οι δυνατότητες διείσδυσης σε έναν χώρο πολιτικά αποσταθεροποιημένο και με ψηφοφόρους ιδεολογικά αποπροσανατολισμένους.
Η επιστροφή στο κέντρο
Η επιστροφή της ΝΔ στο κέντρο, άλλωστε, είναι και στοιχείο εκείνο που έρχεται να προσθέσει νέες παραμέτρους, προκλήσεις και εναλλακτικές στο τρέχον πολιτικό σκηνικό.
Είτε δια του καραμανλικού δόγματος του «μεσαίου χώρου» που κομίζει - στην εκδοχή ενός λαϊκού αστικού κόμματος έστω - ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, είτε δια ενός νέου, φιλελεύθερου ευρωπαϊκού προφίλ που επαγγέλλεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το δεδομένο είναι πως η Νέα Δημοκρατία θα ξαναμπεί μετά τις 10 Γενάρη στη μάχη του κέντρου.
Το γεγονός αυτό ανοίγει, ντε φάκτο, νέες προκλήσεις τόσο για το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, όσο και για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Είτε το ζητούμενο είναι οι συναινέσεις μέσα σε ένα ναρκοθετημένο - από το Μνημόνιο και τους δανειστές - πολιτικό τρίμηνο, είτε οι νέες πολιτικές εφεδρείες και συμμαχίες σε περίπτωση που οι αντοχές της κυβερνητικής πλειοψηφίας δεν αποδειχθούν αρκούντως ισχυρές...