Τις παρατηρήσεις, τις επιφυλάξεις και τον προβληματισμό του, για
σειρά ζητημάτων που προκύπτουν από την εξέταση του σχεδίου νόμου
«Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας» του
υπουργείου Οικονομικών, εκφράζει ο Συνήγορος του Πολίτη, επισημαίνοντας
ότι με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη διατήρηση του
κοινόχρηστου χαρακτήρα του παράκτιου χώρου, πρέπει το σχέδιο νόμου να
τύχει νέας ολοκληρωμένης επεξεργασίας.
Μάλιστα, η ανεξάρτητη Αρχή απέστειλε τις παρατηρήσεις της και στον υπουργό Οικονομικών, αξιοποιώντας την πλούσια εμπειρία του Συνηγόρου για ανάλογα θέματα αλλά και τη δυνατότητα που παρέχει ο νόμος για τη συμβολή του στο νομοθετικό έργο.
Όπως αναφέρεται από την ανεξάρτητη Αρχή, οι προβληματισμοί της έχουν σκοπό να συμβάλουν εποικοδομητικά στη σχετική συζήτηση, ενώ τα ζητήματα που θέτει αφορούν τη συνταγματικά κατοχυρωμένη προστασία του δημόσιου και κοινόχρηστου χαρακτήρα του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης και της παρόχθιας ζώνης, και κατ' επέκταση της πρόσβασης των πολιτών σε αυτές, ενώ ως φαίνεται καταργείται στην πράξη και η ζώνη παραλίας.
Σύμφωνα με τον Συνήγορο, οι μορφολογικές επεμβάσεις που επιτρέπονται προς όφελος της τουριστικής ανάπτυξης μπορεί να είναι μη αναστρέψιμες, ενώ προβληματίζει η δυνατότητα που παρέχεται για νομιμοποίηση σοβαρών μορφολογικών αλλοιώσεων, ακόμη και για ευκαιριακούς επιχειρηματικούς σκοπούς.
Γενικότερα απουσιάζει η απαραίτητη διατομεακή αντιμετώπιση (περιβαλλοντική, αναπτυξιακή, κοινωνική) που απαιτεί η προστασία και η διαχείριση ενός τόσο σημαντικού πόρου, ενώ οι ασφυκτικές προθεσμίες ολοκλήρωσης των επιμέρους διαδικασιών, που τίθενται στο σχέδιο νόμου, καθίστανται πρακτικά ανεφάρμοστες. Ελλοχεύει συνεπώς ο κίνδυνος αυθαιρεσίας.
Επίσης, περιπλέκεται η διαδικασία κατεδάφισης αυθαιρέτων, καταργείται η ποινική δίωξη των παρανομούντων ιδιωτών, αλλά και των διοικητικών οργάνων. Παρέχεται δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτων έργων, όχι μόνο του δημοσίου, αλλά και ιδιωτών, και μάλιστα παρά την ύπαρξη τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων, μέσω της ενσωμάτωσης των αυθαιρέτων σε νέα έργα, πιθανόν για εισπρακτικούς λόγους.
Ακόμη, η Αρχή σημειώνει ότι η ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διαχείριση του παράκτιου χώρου οφείλει να λάβει υπόψη τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Μεσογειακού Προγράμματος Δράσης των Ηνωμένων Εθνών, την Ενωσιακή περιβαλλοντική νομοθεσία, τις διεθνείς συμβάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Πάντως, η Αρχή βλέπει και μία σειρά θετικών πρωτοβουλιών, σαφώς δευτερευούσης σημασίας, στο μέτρο που στο νέο σχέδιο νόμου:
α) Γίνεται προσπάθεια για την επίσπευση διαδικασιών καθορισμού του αιγιαλού ή του παλαιού αιγιαλού με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και προβλέπεται η δημοσιοποίηση των πράξεων καθορισμού
β) Γίνεται, για πρώτη φορά, μνεία βασικών αρχών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
γ) Αποσαφηνίζονται ορισμένα κριτήρια, τα οποία είχαν δημιουργήσει, κατά το παρελθόν, εμπλοκές σε διοικητικές διαδικασίες.
δ) Ορίζεται δευτεροβάθμιο όργανο ελέγχου της οριοθέτησης του παλαιού αιγιαλού.
πηγή : koutipandoras.gr
Μάλιστα, η ανεξάρτητη Αρχή απέστειλε τις παρατηρήσεις της και στον υπουργό Οικονομικών, αξιοποιώντας την πλούσια εμπειρία του Συνηγόρου για ανάλογα θέματα αλλά και τη δυνατότητα που παρέχει ο νόμος για τη συμβολή του στο νομοθετικό έργο.
Όπως αναφέρεται από την ανεξάρτητη Αρχή, οι προβληματισμοί της έχουν σκοπό να συμβάλουν εποικοδομητικά στη σχετική συζήτηση, ενώ τα ζητήματα που θέτει αφορούν τη συνταγματικά κατοχυρωμένη προστασία του δημόσιου και κοινόχρηστου χαρακτήρα του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης και της παρόχθιας ζώνης, και κατ' επέκταση της πρόσβασης των πολιτών σε αυτές, ενώ ως φαίνεται καταργείται στην πράξη και η ζώνη παραλίας.
Σύμφωνα με τον Συνήγορο, οι μορφολογικές επεμβάσεις που επιτρέπονται προς όφελος της τουριστικής ανάπτυξης μπορεί να είναι μη αναστρέψιμες, ενώ προβληματίζει η δυνατότητα που παρέχεται για νομιμοποίηση σοβαρών μορφολογικών αλλοιώσεων, ακόμη και για ευκαιριακούς επιχειρηματικούς σκοπούς.
Γενικότερα απουσιάζει η απαραίτητη διατομεακή αντιμετώπιση (περιβαλλοντική, αναπτυξιακή, κοινωνική) που απαιτεί η προστασία και η διαχείριση ενός τόσο σημαντικού πόρου, ενώ οι ασφυκτικές προθεσμίες ολοκλήρωσης των επιμέρους διαδικασιών, που τίθενται στο σχέδιο νόμου, καθίστανται πρακτικά ανεφάρμοστες. Ελλοχεύει συνεπώς ο κίνδυνος αυθαιρεσίας.
Επίσης, περιπλέκεται η διαδικασία κατεδάφισης αυθαιρέτων, καταργείται η ποινική δίωξη των παρανομούντων ιδιωτών, αλλά και των διοικητικών οργάνων. Παρέχεται δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτων έργων, όχι μόνο του δημοσίου, αλλά και ιδιωτών, και μάλιστα παρά την ύπαρξη τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων, μέσω της ενσωμάτωσης των αυθαιρέτων σε νέα έργα, πιθανόν για εισπρακτικούς λόγους.
Ακόμη, η Αρχή σημειώνει ότι η ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διαχείριση του παράκτιου χώρου οφείλει να λάβει υπόψη τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Μεσογειακού Προγράμματος Δράσης των Ηνωμένων Εθνών, την Ενωσιακή περιβαλλοντική νομοθεσία, τις διεθνείς συμβάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Πάντως, η Αρχή βλέπει και μία σειρά θετικών πρωτοβουλιών, σαφώς δευτερευούσης σημασίας, στο μέτρο που στο νέο σχέδιο νόμου:
α) Γίνεται προσπάθεια για την επίσπευση διαδικασιών καθορισμού του αιγιαλού ή του παλαιού αιγιαλού με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και προβλέπεται η δημοσιοποίηση των πράξεων καθορισμού
β) Γίνεται, για πρώτη φορά, μνεία βασικών αρχών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
γ) Αποσαφηνίζονται ορισμένα κριτήρια, τα οποία είχαν δημιουργήσει, κατά το παρελθόν, εμπλοκές σε διοικητικές διαδικασίες.
δ) Ορίζεται δευτεροβάθμιο όργανο ελέγχου της οριοθέτησης του παλαιού αιγιαλού.
πηγή : koutipandoras.gr