Τρίτη, Ιουλίου 31, 2018
Ο υπερτουρισμός δεν αποτελεί νέο πρόβλημα. Η Βαρκελώνη βρίσκεται στο επίκεντρο των αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με την ταχεία ανάπτυξη του τουρισμού στις πόλεις, ιδίως κατά τις περιόδους αιχμής. Στην πραγματικότητα, το Destination Barcelona εκτιμά ότι το 2017 υπήρχαν 30 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις από τουρίστες στην πόλη, ενώ ο συνολικός πληθυσμός φτάνει τους 1.625.137 κατοίκους. Αυτός είναι και ο λόγος που σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη αυξάνονται οι διαδηλώσεις και τα κοινωνικά κινήματα, που δίνουν μάχη κατά του υπερτουρισμού και του αντίκτυπου που έχει στους κατοίκους της περιοχής.
Την ώρα που πολλοί τουρίστες θέλουν να «ζουν σαν ντόπιοι» και να έχουν μια αυθεντική εμπειρία κατά την επίσκεψή τους, οι κάτοικοι πολλών προορισμών που εξαρτώνται από τον τουρισμό βλέπουν τον τόπο τους να «εξαφανίζεται» μέσα στα καταστήματα με τα σουβενίρ, τα πλήθη, τα μπαρ και τις καφετέριες. Υποφέρουν επίσης από τις τεράστιες πιέσεις των τοπικών εγκαταστάσεων και των υποδομών.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Άλλοι προορισμοί όπου το ζήτημα του υπερτουρισμού έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις είναι η Μαγιόρκα, το Παρίσι, το Ντουμπρόβνικ, το Κιότο, το Βερολίνο, το Μπαλί και το Ρέικιαβικ. Πρόσφατα, οι αρχές της Ταϊλάνδης αναγκάστηκαν να πάρουν δραστικά μέτρα, όταν ο αριθμός των τουριστών που επισκέπτονταν τον κόλπο Maya, την παραλία που έγινε γνωστή από την ταινία «The Beach» του Danny Boyle, δημιούργησε σοβαρές περιβαλλοντικές ζημίες.
Πως εκδηλώνεται ο υπερτουρισμός;
Η λέξη χρησιμοποιείται για περιγράψει την εξέλιξη του μαζικού τουρισμού σε μείζον πρόβλημα για τους κατοίκους αρκετών πόλεων. Μια κατάσταση που απειλεί όχι απλώς την καθημερινότητα των κατοίκων σε εξαιρετικά δημοφιλείς προορισμούς, αλλά και την ίδια την ιδιαίτερη «ταυτότητα» της πόλης, την οποία οι τουρίστες, υποτίθεται ότι επιθυμούν να βιώσουν.
Οι κάτοικοι υφίστανται τις συνέπειες, οι οποίες έχουν επιβάλει μόνιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, την πρόσβαση στις ανέσεις και τη γενική ευημερία. Ο υπερτουρισμός καταστρέφει τις παραλίες και τα φυσικά τοπία, ενέχει πολλούς κινδύνους για τις υποδομές και επηρεάζει την αγορά ακινήτων.
Ο υπετουρισμός μπορεί να έχει αντίκτυπο με πολλούς τρόπους. Η διεθνής βιομηχανία κρουαζιέρας, για παράδειγμα, μεταφέρει καθημερινά χιλιάδες επιβάτες στα λιμάνια πολλών πόλεων, δημιουργώντας ρύπανση. Παράλληλα, καθώς οι πόλεις διαμορφώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούν τους ταξιδιώτες, οι τουριστικές εταιρίες αναπτύσσονται, πολλές φορές εις βάρος των κατοίκων. Η AirBnB, για παράδειγμα, έχει αυξήσει σημαντικά το κόστος ενοικιάσεων, εκτοπίζοντας τους ντόπιους από το κέντρο της πόλης, ενώ παράλληλα αυξάνεται και το κόστος ζωής για τις τοπικές κοινότητες.
Το Άμστερνταμ θέλει να αναλάβει άμεση δράση για να αλλάξει αυτήν την κατάσταση, απαγορεύοντας τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις κατοικιών και κατευθύνοντας τους επιβάτες μιας κρουαζιέρας μακριά από το κέντρο της πόλης.
Τα πράγματα επιδεινώνονται επειδή οι περισσότεροι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί είναι απροετοίμαστοι να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Σύμφωνα με τον Ιταλό κοινωνιολόγο Marco d'Eramo, το 1950 το 98% των τουριστών από όλο τον κόσμο επισκέφθηκαν μόνο 15 προορισμούς, ενώ το 2007 το ποσοστό αυτό είχε μειωθεί στο 57%. Αυτό δείχνει την ταχεία επέκταση του παγκόσμιου τουρισμού πέρα από τους δημοφιλέστερους προορισμούς.
Είναι σαφές ότι ο τουρισμός φέρνει νέες θέσεις εργασίας, επενδύσεις και οικονομικά οφέλη στους εκάστοτε προορισμούς. Αλλά ο υπερτουρισμός συμβαίνει όταν οι τοπικές αρχές αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την συντριπτική επίδραση του τουρισμού. Αυτό έχει οδηγήσει σε διαδεδομένη «τουριστοφοβία», που περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Manuel Delgado πριν από μια δεκαετία, ως δείγμα απόρριψης, δυσπιστίας και περιφρόνησης για τους τουρίστες.
Αντιμετώπιση του υπερτουρισμού
Η αντιμετώπιση του υπερτουρισμού θα έπρεπε κανονικά να αποτελεί προτεραιότητα. Όμως, παρά τις αυξανόμενες κραυγές διαμαρτυρίας, η προώθηση του τουρισμού συνεχίζεται και τα μεγάλη πλήθη τουριστών συνεχίζουν να επισκέπτονται πόλεις, παραλίες και άλλα «θαύματα» της φύσης, καθώς και μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.
Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες πόλεις που έχουν λάβει δραστικά μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων του υπερτουρισμού, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής νέων ή αναθεωρημένων φορολογικών ρυθμίσεων, προστίμων που συνδέονται με νέους τοπικούς νόμους και «απομάκρυνσης», εστιάζοντας στην προσέλκυση λιγότερων τουριστών.
Πρόκειται όμως για μια πολύ λεπτή γραμμή. Εάν οι αφίξεις τουριστών υποχωρήσουν ξαφνικά και δραματικά, θα υπάρξουν πιθανότατα σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις για όσους βασίζονται στον τουρισμό.
Στην πραγματικότητα ο υπερτουρισμός είναι μια κοινή ευθύνη. Οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να αναγνωρίσουν ότι υπάρχουν συγκεκριμένα όρια ανάπτυξης και να λάβουν κατάλληλα μέτρα. Αλλά και η παγκόσμια βιομηχανία του τουρισμού φέρει μεγάλη ευθύνη. Πρέπει να εξασφαλίσει ότι η ανάπτυξη προϊόντων επιτυγχάνει μια ισορροπία μεταξύ της βέλτιστης τουριστικής εμπειρίας και ενός ανάλογου τοπικού οφέλους. Αλλά και οι τουρίστες από μόνοι τους οφείλουν να κάνουν πιο συνειδητές επιλογές στα μέρη που επιλέγουν να ταξιδέψουν. Άλλωστε υπάρχουν τόσοι ενδιαφέροντες προορισμοί σε όλο τον κόσμο, πέρα από την Βαρκελώνη, τη Ρώμη, το Άμστερνταμ και το Λονδίνο.
Ο τουρισμός πρέπει να αποτελεί μέρος του ευρύτερου συστήματος διαχείρισης προορισμών, το οποίο πρέπει επίσης να εξετάζει τις μεταφορές και την κινητικότητα, τη διατήρηση των δημόσιων χώρων, την τοπική οικονομία και τη στέγαση, μεταξύ άλλων πτυχών της καθημερινής ζωής. Η έρευνα, ο προγραμματισμός και ο στενός και διαρκής διάλογος μεταξύ της τουριστικής βιομηχανίας, των ομάδων της κοινωνίας των πολιτών και των κατοίκων της περιοχής είναι απαραίτητες.
Ίσως ο υπερτουρισμός είναι ένα σύμπτωμα της σημερινής εποχής, της προηγούμενης ευημερίας και υπερκινητικότητας, συνέπεια του ύστερου καπιταλισμού. Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη να επανεξετάσουμε επειγόντως τον τρόπο με τον οποίο οι πόλεις εξελίσσονται για να υποστηρίξουν τα δικαιώματα των κατοίκων τους.
Πηγή: tvxs.gr - July 31, 2018
Ετικέτες: 
