Δευτέρα, Νοεμβρίου 07, 2016

Η Θαλασσινή Αφροδίτη – Lawrence Durrell – The Marine Venus - Του Βαγγέλη Παυλίδη

“ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ ΤΗΣ ΒΙΛΑΣ ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΣ
… Είναι δύσκολο να μεταφέρει κανείς την εξαιρετική σιωπή αυτού του κήπου, μια κι ειν’ αλήθεια πως ο κεντρικός δρόμος περνάει κατα μήκος πλάϊ του και ο θόρυβος των αυτοκινήτων ακούγεται – όμως είναι τόσο πυκνές οι πικροδάφνες και τα πευκάκια και τόσο βαθειά η σκιά που σκεπάζει το σπίτι που οι ήχοι μπερδεύονται και ανακατεύονται με τον φλοίσβο της θάλασσας, κατά μήκος της παραλίας στ’ ανατολικά. Εδώ μαζευόμαστε το βραδάκι για ένα ποτηράκι και για κουτσομπολιό, καθισμένοι σε καρέκλες μπαμπού γύρω απο το μικρό βαμένο τραπέζι, ακούγοντας στο λυκόφως τις ρηχές νότες κάποιας ξεχασμένης φούγκας που φτάνει μέχρι εμάς απο το παλιό γραμόφωνο με το χωνί που είναι το καμάρι του Μουφτή…”
LAWRENCE DURRELL, “Reflections on a Marine Venus”
Μετάφραση δικιά μου

Η “πορτάκλα” του κήπου μας έβγαζε ακριβώς απέναντι στην αρχή της σημερινής οδού Νικολάου Σάββα. Απο τη μια μεριά ήταν η κεντρική είσοδος του Ξενοδοχείου των Ρόδων κι απέναντι ακριβώς, στην άλλη γωνία, η Βίλα Κλεόβουλος. Το νεκροταφείο Μουράτ Ρεϊς με πυκνές καλοκουρεμένες πικροδάφνες και δρομάκια να στριφογυρίζουν ανάμεσά τους. Στο βάθος, δίπλα στο τζαμί, έμενε ο Μουφτής με το σόι του, φίλος του προ-πάππου Σάββα Παυλίδη, πρώτου Έλληνα Δήμαρχου της Ρόδου.
Δεν θυμάμαι το πρόσωπό του, ήμουν πολύ μικρός, μα η φιγούρα του άντρα με το άσπρο “αποικιακό” κουστούμι και το, ψάθινο νομίζω, καπέλο είναι ακόμα μπροστά μου καθώς πηγαινοερχόταν απο τη Βιλα Κλεόβουλος. Ο “κύριος με τα άσπρα”, έτσι τον λέγαμε μεταξύ μας τον Λώρενς Ντυρέλ ή Ντάρελ, για να μη μαλώνουμε.
Άγγλος που ποτέ δεν θεώρησε τον εαυτό του Άγγλο και που αρνήθηκε κάθε σχέση με την Αγγλία, θεωρώντας τον εαυτό του πολίτη του κόσμου ή άπατρι. Πρίν τον πόλεμο έζησε πολλά χρόνια στην Ελλάδα που την αγάπησε και πολλές απο τις νουβέλες του διαδραματίζονται σ’ αυτήν. ‘Εμεινε για δυο περίπου χρόνια στη Ρόδο, στη διάρκεια της Βρετανικής Στρατιωτικής Διοίκησης, υπηρετώντας στις διπλωματικές υπηρεσίες. Το βιβλίο του “Reflections on a Marine Venus” αναφέρεται στην περίοδο αυτή. Απο εκεί είναι και τα αποσπάσματα.
Σήμερα, αλλοίμονο, o κήπος κάθε άλλο παρα ταιριάζει την περιγραφή του Durell. Ριμαγμένος, αποψιλωμένος, με τα δρομάκια και τις πικροδάφνες του εξαφανισμένα, με πολλά απο τα μνήματα κατεστραμένα απο την μανία της χούντας, όπως μούλεγε ο Ηλίας ο Κόλλιας. Απεριποίητα πια χρόνια τώρα τα όσα δέντρα έχουν απομείνει, τόπος συγκέντρωσης αδέσποτων γάτων. Η βίλλα Κλεόβουλος, έριμη, εγκαταλειμένη στην φθορά της αχρηστίας -καλύτερα ίσως έτσι απο το να μετατραπεί σε “καφετέρια” ή “σουβλακερί” (άκου λέξη!) κατά το συνήθειο.
Σημάδια όλα αυτά της κακομοιριάς μας και της φανερής σ’ όλην την Ρόδο ανικανότητάς όχι πια να δημιουργήσουμε -θα πήγαινε πολύ να ζητήσει κανείς κάτι τέτοιο- μα ούτε καν να διατηρήσουμε τα όσα κληρονομήσαμε.
Laurence Durrell, πέθανε σαν σήμερα που γράφω, 7 Νοεμβρίου 1990. Ας μην τον ξεχνάμε, ήταν φίλος.

“ΕΠΙΛΟΓΟΣ
…Μπροστά μας μαζεύεται η νύχτα, μια νύχτα διαφορετική, κι η Ρόδος αρχίζει να βυθίζεται στη θάλασσα απ’ όπου μόνο η μνήμη μπορεί να τη σώσει. Τα σύννεφα κρέμονται ψηλά πάνω απο την Ανατολία. Άλλα νησιά; Αλλο μέλλον;
Οχι, δεν νομίζω, αν κάποιος έχει ζήσει με τη Θαλάσσια Αφροδίτη. Την πληγή που σου ανοίγει πρέπει να την κουβαλάς ως το τέλος του κόσμου…”

============================================================

IN THE GARDEN OF VILLA CLEOBULUS
It is difficult to convey the extraordinary silence of this garden, for it is true that the main road runs along the length of it and that the noises of motors can be heard; but so dense is the packing of oleanders and small pines and so heavy the shadow in which the house is set that sound itself becomes blurred and mingles with the hushing of the sea along the beaches to the eastward. Here in the evenings we gather for drinks and gossip, sitting in cane chairs around the little painted table, hearing through the dusk the shallow strains of some forgotten fugue wafted to us from the old horn-gramophone which is the Mufti’s special pride…

Lawrence Durrell, died on a day like today, November 7 1990. His book “Reflections on a Marine Venus” describes his two years in Rhodes during the British Military Administration after WW 2.
The quotes are from this book.
EPILOGUE
…Ahead of us the night glitters, a different night, and Rhodes begins to fall into the unresponding sea from which only memory can rescue it. The clouds hang high over Anatolia. Other islands? Other futures?
Not, I think, after one has lived with the Marine Venus. The wound she gives one must carry to the world’s end.



pavlidiscartoons.com - Nov 07, 2016

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More