Μιλτιάδης ο Καρπάθιος, ένας υπέροχος Έλληνας - Του Μανώλη Δημελλά

Πράος, ήρεμος, γαλήνιος, σεμνός και την ίδια στιγμή, οραματιστής, συναρπαστικός, με αμέτρητο πάθος για τα Δωδεκάνησα και την πατρίδα του, την Κάρπαθο. Από μακριά ξεχώριζαν δυο-τρία από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, δε μπορούσες να μην τα προσέξεις, όπως το τακτοποιημένο μουστάκι του, το παπιγιόν και το ολόλευκο πουκάμισο.

Ο Μιλτιάδης Παπαμανώλης ήταν ο Καρπάθιος τζέντλεμαν, που είχε ταυτιστεί με έναν σπουδαιότατο προορισμό. Την ενημέρωση, τη διάδοση γνώσεων και πληροφοριών, την ίδια στιγμή ήταν από τους πρωτεργάτες στην οργάνωση των απόδημων για την απελευθέρωση της σκλαβωμένης Δωδεκανήσου.

Τον χαρακτήρισαν «πρώτο Δωδεκανήσιο αγωνιστή», «Καρπάθιο Φιλικό»,«Πατριάρχη της Δωδεκανησιακής Δημοσιογραφίας»,«αγνό πατριώτη», «υπέροχος Έλληνας», «πραγματικός άνθρωπος»! Αν ήταν κληρικός, ίσως να είχε κερδίσει μια θέση ανάμεσα στους Αγίους του τόπου του.

Ο Μιλτιάδης Παπαμανώλης γεννήθηκε στη Βωλάδα της Καρπάθου στην πρότελευταία δεκαετία του 19ουαιώνα. Το χωριό του χαρακτηρίζεται για τους επιστήμονες, τους λόγιους και τους μετανάστες, που βρέθηκαν και δούλεψαν μέχρι τα πέρατα του κόσμου, όμως ο μικρός τόπος τους δεν έπαψε να αναπνέει μέσα στη ψυχή και γινόταν η σταθερή προοπτική τους.

Στην αυγή του 20ου αιώνα ο νεαρός Μιλτιάδης, με το καΐκι του καπετάν Μανωλάκη Μαστροπαναγιώτη, θα βρεθεί στην Αθήνα. Ήδη ο πατέρας και τα μεγαλύτερα αδέλφια του δούλευαν στα νταμάρια της Πεντέλης. Για κείνον σχεδιαζόταν ένα διαφορετικό μέλλον. Φτωχαδάκι με εφόδιο τη φλόγα των νιάτων του, ξεκίνησε να δουλεύει στο Μαρμαρογλυφείο Κοτζαμάνη, στο «πανεπιστήμιο» της γλυπτικής όπως ήταν γνωστό, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε και τη νυχτερινή βιοτεχνική σχολή. Οι Ανδριώτες αδελφοί Κοτζαμάνη, ο Ιωάννης (1860-1923) και ο Αριστείδης (1862-1928) με τον τρίτο αδελφό τους Δημήτριο (1877-1939), ιδιοκτήτες εργοστασίου κατεργασίας μαρμάρων και μαρμαρογλυφείου υπό την επωνυμία «Η Εργάνη Αθηνά»και προμηθευτές της βασιλικής αυλής στην Γ’ Σεπτεμβρίου 28, στη στοά Κοτζαμάνη, μεταξύ Χαλκοκονδύλη και Καποδιστρίου ήταν σχολείο για τους γλύπτες της εποχής, μεταξύ αυτών ο Μανιάτης Βάσος Φαληρέας και ο Κων. Δημητριάδης.

Οι Καρπάθιοι μάστορες ήταν δύναμη μέσα στα λατομεία του Διονύσου, τόσο στην εξόρυξη, στην κοπή, όσο και τη διαμόρφωση των μεγάλων όγκων μαρμάρου. Όμως η γλυπτική, η λεπτοδουλειά και η καλλιτεχνία, πάνω στην πέτρα, ήταν ένας τομέας που δεν είχαν κατακτήσει.

Ο νεαρός Μιλτιάδης είχε υπομονή και μεγάλο ταλέντο, τα χέρια του ήταν φτιαγμένα για να δημιουργούν, να δίνουν πνοή στην λευκή πέτρα. Κι όμως το μάρμαρο δεν ήταν το πεδίο που θα ανέπτυσσε τα ταλέντα του!

Λίγα χρόνια αργότερα ο νεαρός Παπαμανώλης θα διαλέξει το κέντρο της Αθήνας, για να αναπτύξει μια επιχείρηση που άφησε τη σφραγίδα της στα Δωδεκανησιακά δρώμενα της εποχής. Πρόκειται για το καφενείο «Η ωραία Πεντέλη»στην πλατεία Ψυρρή.

Ο νεαρός Καρπάθιος πήρε το κτήριο από τον καφεπώλη Τσούτη και αφιερώθηκε στη νέα του δουλειά, λίγο αργότερα αγόρασε και την επιχείρηση του αριστοκρατικού κέντρου Αθηνών «Βερτίζ». Την ίδια περίοδο φούντωσε μέσα στον Παπαμανώλη η λατρεία για το νησί του, έτσι δίχως να λογαριάσει το οικονομικό και προσωπικό κόστος στην 1ηΑπριλίου 1911, ξεκίνησε την έκδοση της εφημερίδας «Αυγή της Καρπάθου» που έγινε σύμβολο ενημέρωσης και αγώνα για την αλύτρωτη Δωδεκάνησο για περισσότερα από 30 χρόνια!

Το καφενείο του ονομάστηκε «Μικρό επιτελείο του Δωδεκανησιακού Αγώνα» γιατί εκεί μέσα σχεδιάστηκαν και οργανώθηκαν οι μάχες που έδωσαν οι Δωδεκανήσιοι για να πετύχουν την ενσωμάτωση των νησιών.

Ο Παπαμανώλης πέτυχε έναν άθλο! Οργάνωσε και έδεσε μια απίστευτη ομάδα νέων επιστημόνων, αρθρογράφων, που είχαν έναν κοινό και άδολο στόχο, τα υπόδουλα 12νησα.

Υπήρξε έμπιστος φίλος του Ελευθέριου Βενιζέλου, βαθιά δημοκράτης, πίστευε και υπηρέτησε τις ιδέες του και πολλές φορές δέχθηκε χτυπήματα από τους φιλοβασιλικούς που μάλιστα είχαν κέντρο τη γειτονιά του, στην πλατεία Ψυρρή.

Από το επιτελείο της εφημερίδας του πέρασαν δεκάδες Δωεδεκανήσιοι αρθογράφοι, μεταξύ αυτών: ο καθηγητής Μιχ. Μιχαηλίδης-Νουάρος, ο Καστελλορίζιος ποιητής Μιχ. Πετρίδης (Ερμής ο Τρισμέγιστος), ο καθηγητής Εμμ. Καρπάθιος, ο Εμμ. Πρωτοψάλτης, ο Γεω. Καφετζιδάκης, η λογοτέχνης Εύρη Βαρίκα-Μοσκόβη, ο Αναστάσιος Φράγκος, ο λόγιος του μαρμάρου Ι. Μοσχούλης, ο Λάμπρος ι. Σταματιάδης και τόσοι άλλοι και όλους τους δέχτηκε με ανοιχτή αγκαλιά και αγάπη.

Χωρίς κανένα υλικό όφελος, μακριά από την οποιαδήποτε επιχορήγηση, μόνο με δικούς του πόρους και συνδρομές φίλων και υποστηρικτών, εξέδιδε ανελλιπώς κάθε 15 μέρες την εφημερίδα σύμβολο της Δωδεκανήσου.

Ο Παπαμανώλης ζούσε και ανέπνεε για την επόμενη έκδοση της «Δωδεκανησιακής Αυγής», δεν παντρεύτηκε και όπως έλεγε συχνά η γυναίκα του ήταν η εφημερίδα του, μια έκδοση που κράτησε 33 χρόνια!

Ο Μιλτιάδης βοήθησε και οργάνωσε την παροικία των Καρπαθίων στην Αττική, στήριξε τα δίκαια αιτήματα των λατόμων. Το σπουδαιότερο, κατάφερε να ζήσει το όνειρο του, να περπατήσει στο νησί του όταν πια τελείωσε ο πόλεμος και η Κάρπαθος είχε απελευθερωθεί.

Άοκνος εργάτης σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς, ήταν ιδρυτής και Πρόεδρος Ομοσπονδίας καφεπωλών Ελλάδος, επίσης Αντιπρόεδρος στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο ΤΕΒΕ, συμμετείχε στο πολιτικο-κοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής του.

Ο Μιλτιάδης Παπαμανώλης πέθανε στις 31 Οκτωβρίου 1952 στο Νοσοκομείο Ερυθρός Σταυρός, 23 χρόνια αργότερα, το 1975, ο ανιψιός του και η σύζυγος του, Καλλιόπη Παπαμανώλη, επέστρεψαν από την Αμερική στην Ελλάδα.

Η Καλλιόπη βρέθηκε και περπάτησε στο καφενείο-θρύλο στην πλατεία Ψυρρή και εκεί ανακάλυψε μια κρύπτη, που οδηγούσε σε ένα κρυφό δωμάτιο! Πρόκειται για το «στρατηγείο» της εφημερίδας «Δωδεκανησιακή Αυγή» ,που είχε τα χρόνια του Χριστού! Ο μυστικός χώρος ήταν γεμάτο από τα αρχεία των εφημερίδων, των πρωτότυπων άρθρων, καθώς και χιλιάδων σπάνιων φωτογραφιών.

Από τότε έχουν περάσει περισσότερα από 40 χρόνια, η κα Καλλιόπη Παπαμανώλη έχει προσπαθήσει να αποδοθεί το αρχείο στον καρπαθιακό λαό. Με την βοήθεια του Δήμου ή της Περιφέρειας, να οργανωθεί στην Κάρπαθο, στο σπίτι του Παπαμανώλη ως ιστορικό μουσείο. Να γίνει ταξινόμηση στο αρχείο, καθώς και στο απίστευτο φωτογραφικό υλικό και να ανοίξει για τον κόσμο, όμως μέχρι σήμερα εξακολουθούν οι συζητήσεις, οι κουβέντες και πνιγόμαστε στους σχεδιασμούς.

Η σύγχρονη ιστορία της Καρπάθου περνά και κάνει στάση στους τόμους των εφημερίδων του Μιλτιάδη Παπαμανώλη, στις ανέκδοτες φωτογραφίες και στα κείμενα των φλογερών πατριωτών-αρθρογράφων.

- Άραγε πότε θα βγουν μπροστά γνήσια εμπνευσμένοι πολιτικοί;

- Θα προλάβουμε τη φθορά του χρόνου; Ή θα χάσουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε την ιστορία μας;


Πηγή: verena.gr - Sep 24, 2018 

Ετικέτες: ΑΝΘΡΩΠΟΙ,ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ,ΙΣΤΟΡΙΑ,ΚΑΡΠΑΘΟΣ,ΚΟΙΝΩΝΙΑ