Τετάρτη, Μαρτίου 21, 2018

Τι σημαίνει ο "αφορισμός" Στουρνάρα για τις συνεταιριστικές; - Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

Εντύπωση προκάλεσε η κατηγορηματική θέση του διοικητή της ΤτΕ κ. Στουρνάρα ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες στην Ελλάδα απέτυχαν,  σε συζήτηση με τον υπουργό Οικονομικών κ. Τσακαλώτο.

Τι ακριβώς σήμαινε αυτή η ρήση του κεντρικού τραπεζίτη, χωρίς μάλιστα να δοθούν περισσότερες λεπτομέρειες; Θυμίζουμε ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες τελούν υπό τον απόλυτο έλεγχο της Τραπέζης της Ελλάδος. Ποιο είναι λοιπόν το μήνυμα που περνά στους καταθέτες, στους μεριδιούχους και στον εποπτικό μηχανισμό ένας τέτοιος  "αφορισμός", εκφρασμένος από το στόμα του κεντρικού τραπεζίτη της χώρας; Και επειδή βεβαίως ο κ. Στουρνάρας ποτέ δεν μιλά χωρίς στόχευση, τι πρέπει να θεωρήσουμε; Ότι ο διοικητής της ΤτΕ αντιμετωπίζει με προκατάληψη τις εγχώριες συνεταιριστικές τράπεζες ή ακόμη χειρότερα κάτι γνωρίζει και προδιαγράφει έτσι την τύχη που τους επιφυλάσσει την ώρα ακριβώς που αυτές επιχειρούν να αναπτυχθούν;  

Γιατί πώς να ερμηνεύσει κανείς τη γενίκευση, ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες χαρακτηρίσθηκαν συνολικά αποτυχημένες, χωρίς μάλιστα να γίνεται και οποιαδήποτε αναφορά σε αιτίες και συνθήκες υπό τις οποίες κάποιες –πράγματι έκλεισαν; Πρέπει δηλαδή κατά τον κ. Στουρνάρα να λειτουργούν συνεταιριστικές τράπεζες σήμερα στην Ελλάδα ή όχι;

Φαίνεται πάντως ότι εντός της Τραπέζης της Ελλάδος υπάρχει σημαντική διάσταση απόψεων γύρω από το θέμα των συνεταιριστικών τραπεζών. Εκτός πια και αν έχουν προκύψει από το καλοκαίρι του 2017 σημαντικές εξελίξεις που διαφοροποίησαν την οπτική αντιμετώπισής τους. Το αναφέρω γιατί τον περασμένο Ιούνιο, ο υποδιοικητής της ΤτΕ, ο κ. Μητράκος, έδινε έμφαση στα περιθώρια σημαντικής ανάπτυξης του θεσμού των συνεταιριστικών τραπεζών και τη συμβολή τους στην κοινωνική επιχειρηματικότητα, μιλώντας σε εκδήλωση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου στα Ιωάννινα.   

Σύμφωνα με όσα μεταξύ άλλων είχε αναφέρει τότε ο υποδιοικητής της ΤτΕ, οι συνεταιριστικές τράπεζες διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα όταν επικεντρωθούν στην τοπική αγορά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ωστόσο η επιτυχής δραστηριοποίησή τους απαιτεί τη χρηματοοικονομική τους θωράκιση και την κατανόηση της δύναμης της συνεργασίας σε όρους αύξησης των πηγών εσόδων, διαφοροποίησης των δραστηριοτήτων τους και περιορισμού στο κόστος λειτουργίας, ιδίως μέσω από κοινού επενδύσεων σε μηχανογράφηση και υποδομές. Οι τομείς των υποδομών είναι αναγκαίο να ενισχυθούν τόσο για την καλύτερη διαχείριση των κινδύνων όσο και για την προσαρμογή στις απαιτήσεις εποπτικής παρακολούθησης.

Τι συνέβη λοιπόν; Άλλαξαν τόσο δραματικά τα δεδομένα από το καλοκαίρι; Ενώ είναι αλήθεια ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες της χώρας έχουν στηρίξει τις τοπικές οικονομίες. Τώρα μάλιστα που η επιστροφή στην πρωτογενή παραγωγή γίνεται ανάγκη αποφασιστικής σημασίας, ο ρόλος των συνεταιριστικών τραπεζών θα ανέμενε κανείς να αναβαθμισθεί. Άλλωστε, οι συνεταιριστικές που συνεχίζουν να λειτουργούν καθώς ορισμένες έχουν ήδη κλείσει είναι ανακεφαλαιοποιημένες και κάποιες από αυτές προχώρησαν και σε επενδύσεις προκειμένου να λειτουργήσουν ανταγωνιστικότερα και να αναπτυχθούν.

Τι έχει συμβεί λοιπόν και ο κεντρικός τραπεζίτης δεν θέλησε να προχωρήσει σε μια στήριξη ουσίας προς τις συνεταιριστικές τράπεζες της χώρας του, όπως ίσως θα ανέμενε κανείς; Γιατί άλλο να πεις ότι χρειάζονται κεφάλαια, ή ότι πρέπει ίσως να γίνουν κάποιες συγχωνεύσεις και άλλο το "απέτυχαν". 

Σε αντίθεση πάντως με ό,τι συμβαίνει εδώ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο συνεταιριστικός θεσμός ευδοκιμεί και προσελκύει σημαντικό αριθμό καταθετών. Ειδικότερα, στην Ε.Ε., οι συνεταιριστικές τράπεζες διαθέτουν, με στοιχεία του 2016, 58.000 καταστήματα, 3,61 τρισ. ευρώ σε καταθέσεις και 7,12 τρισ. ευρώ συνολικό ενεργητικό. Το δε πελατολόγιό τους ανέρχεται σε 209 εκατ. πελάτες ενώ πανευρωπαϊκά το μερίδιο αγοράς φθάνει στο 20%. Σε κάποιες από τις χώρες της Ε.Ε, κυρίως στη Γερμανία και τη Γαλλία όπου ο θεσμός είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένος οι συνεταιριστικές τράπεζες χρηματοδοτούν το 30% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Μάλιστα προκειμένου η ανάπτυξη των συνεταιριστικών τραπεζών να προωθηθεί η EBA προβλέπει ασφαλώς ελαστικότερα κριτήρια και απαιτήσεις στα κριτήρια στελέχωσης και όχι μόνον, θεωρώντας πως οι μικρές συνεταιριστικές τράπεζες δύσκολα θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στα μεγάλα κόστη που χρειάζονται για την εφαρμογή των κριτηρίων των μεγάλων συστημικών τραπεζών. Ο συνεταιριστικός θεσμός λοιπόν, θα μπορούσε να δρέψει καρπούς σε μια περίοδοεπιστροφής στην πρωτογενή παραγωγή εάν τα συνεταιριστικά πιστωτικά ιδρύματα αποκτήσουν την κεφαλαιακή ώθηση που απαιτείται για να πράξουν ένα αντίστοιχο έργο.

Ωστόσο στη χώρα μας, δεν φαίνεται πως υπάρχει, τουλάχιστον από την πλευρά της κεντρικής τράπεζας, η οποία είναι και ο απόλυτος επόπτης, η εκτίμηση ότι ο θεσμός μπορεί να διαδραματίσει κάποιον σημαντικό ρόλο.. Θεωρείται ότι οι συνεταιριστικές έχουν συλλήβδην αποτύχει. Και προφανώς δεν φαίνεται να υπάρχει και πρόθεση να στηριχθούν όσες ακόμη βρίσκονται σε λειτουργία... Τουλάχιστον αυτό το μήνυμα περνά...

Ένα μήνυμα που βρίσκεται σε αντίστιξη με όσα επιδιώκει η Ε.Ε. για τις συνεταιριστικές τράπεζες. Χαρακτηριστικά ήταν τα όσα είπε ο  αντιπρόεδρος της Κομισιόν Β. Ντρομπρόβσκις όταν ρωτήθηκε σχετικώς το Φεβρουάριο για τις συνεταιριστικές τράπεζες.  Τόνισε ότι "οι συνεταιριστικές τράπεζες στην Ελλάδα αναμένεται να επωφεληθούν από το περιβάλλον χρηματοπιστωτικής σταθερότητας" το οποίο θα διασφαλίσει "η θέσπιση -και η ολοκλήρωση- της τραπεζικής ένωσης"... 


capital.gr - Mar 21, 2018

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More